Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar’dan Değerlendirme
Ocak ayına ilişkin üretici ile market fiyatları arasındaki değişimleri değerlendiren Şemsi Bayraktar, TZOB’un güncel verilerini paylaştı. Bayraktar, yaptığı görüntülü basın açıklamasında, marketlerde 41 ürünün 23’ünde fiyat artışı görülürken, 18 üründe ise fiyatların düştüğünü belirtti.
Marketlerdeki Zam Şampiyonu: Kuru Fasulye
Market fiyatlarında en fazla artış gösteren ürün, %14,9 ile kuru fasulye oldu. Bu ürünü, %12 artışla kırmızı mercimek, %10,7 artışla sivri biber ve %10,7 artışla kuru kayısı takip etti.
Üretici ve Market Fiyatları Arasındaki Fark
Bayraktar, üretici ile market fiyatları arasındaki en büyük farkın %597,4 ile limonda yaşandığını vurguladı. Limonun ardından, %379,9 ile patates, %267,2 ile mandalina, %215,4 ile kuru kayısı, %193,6 ile kuru fasulye ve %186,8 ile kuru incir geldi. Üreticide 4 lira olan limonun markette 27 lira 90 kuruşa, 3 lira 80 kuruş olan patatesin 18 lira 24 kuruşa ve 11 lira 50 kuruş olan mandalinanın ise 42 lira 22 kuruşa satıldığı ifade edildi.
Üreticide En Fazla Fiyat Artışı: Portakal
Ocak ayında üreticide en fazla fiyat artışı %25,8 ile portakalda gerçekleşti. Portakalı %22,7 artışla havuç, %15,5 artışla maydanoz ve %13,2 artışla sivri biber izledi. En büyük fiyat düşüşü ise %46,8 ile karnabaharda yaşandı. Bu düşüşü %45,4 ile limon, %29,5 ile patlıcan ve %28,1 ile mandalina takip etti.
Karnabahardaki fiyat düşüşünün, havaların sıcak seyretmesi nedeniyle ürün fazlalığından kaynaklandığını belirten Bayraktar, patlıcan üretimindeki verim artışı ve yeşil sebzelerdeki talep azalmasının da fiyatların düşmesine neden olduğunu ifade etti. Ayrıca, limonda dalında alım-satım durgunluğu ve mandalinada sezon sonuna yaklaşılması fiyatlardaki düşüşü etkileyen diğer faktörler arasında yer aldı.
Rekabetçi Kalabilmek İçin Çaba Harcıyorlar
Girdi fiyatlarına da dikkat çeken Bayraktar, Ocak ayında ÜRE gübresinin %10, amonyum nitrat gübresinin %10, amonyum sülfat gübresinin %6,3 ve 20.20.0 kompoze gübresinin %5,6 oranında arttığını açıkladı. Yıllık bazda ise ÜRE gübresinde %35,3, amonyum sülfat gübresinde %34,4 ve DAP gübresinde %32,9 oranında artış yaşandı. Besi yemi ve süt yeminde de yıllık bazda %24’ün üzerinde artış gözlemlendi.
Son bir yılda elektrik fiyatı %30,4, tarım ilacı fiyatı %30,2 ve mazot fiyatı %13,3 oranında artış gösterdi. Bayraktar, bu maliyet artışlarına rağmen üreticilerin rekabetçi kalabilmek için büyük çaba harcadığını ifade etti.