Türkiye’de bayanların işgücüne iştirak oranını değerlendirdiğimizde erkeklere kıyasla hala epey düşük olduğunu görmekteyiz. TÜİK’in 2024’ün dördüncü çeyreğine ilişkin dataları ne nazaran bayanların istihdam oranı yüzde 32,5 iken erkeklerde bu oran yüzde 67’dir. Bayan girişimciliği ise vakitle gelişen bir alan olmakla birlikte Türkiye Bayan Teşebbüsçüler Derneği (KAGİDER) 2002 yılında kurulduğunda, bayan teşebbüsçü oranı yalnızca yüzde 4’tü. TÜİK’in birebir raporu na nazaran Türkiye’de 33.38 milyon bayan nüfusunun sadece 12.30 milyonu işgücüne katılıyor ve bunların yalnızca 192 bini patron, lakin patron ve kendi hesabına çalışan bayanları da eklediğimiz vakit, bayanların oranı yüzde 18,8’e çıkmış durumda. Bu oran, gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında hala hayli düşük.
Kadınların işgücüne iştirakinin artırılması, sırf ferdî meslek gelişimine değil, birebir vakitte genel ekonomik kalkınmaya da büyük katkı sağlar. Örneğin, PwC’nin “İşte Bayan 2023” raporuna nazaran OECD ülkelerinde bayanların işgücüne iştirak oranının İsveç düzeyine yükseltilmesi, yıllık yaklaşık 5,8 trilyon dolar ek ekonomik yarar sağlayabilir. Bu datalar, bayanların işgücüne iştirakinin artırılmasının yalnızca ekonomik büyümeye değil, sürdürülebilir kalkınmaya ve toplumsal refaha da katkı sağladığını göstermektedir.
Fırsat eşitliği için eşitlikçi siyasetler ve uygulamalar geliştirilmeli
Cinsiyet eşitsizliği nedeniyle bayanların karşılaştığı zahmet ler, çoklukla işgücü piyasasında ayrımcılık, meskendeki ekstra iş yükü, eğitim ve meslek fırsatlarına erişim deki eşitsizlik, şiddet ve güvenlik problemleri üzere alanlar da ağırlaşmakta. Tıpkı yahut eşit pahada işi yapan bayanlar, erkeklerle eşit fiyat almakta ve liderlik durumlarına gelmek te cam tavanlarla karşılaşmakta dır. İş dünyasında fırsat eşitliği için eşitlikçi siyasetler ve uygulamalar geliştirilmelidir. Şirketler, işe alım ve terfi süreçlerinde fırsat ve cinsiyet eşitliğini göze cilt şeffaf kriterler oluşturmalı ve bu kriterleri adil bir biçimde uygulanmalıdır. Bunun için çalışanlara farkındalık eğitimleri düzenlenmeli, bayanların liderlik durumlarına erişimini kolaylaştıracak mentorluk ve meslek gelişim programları yaygınlaştırılmalıdır. Ayrıyeten iş ve özel hayat istikrarını destekleyen esnek çalışma saatleri, kreş dayanağı hizmetleri ve uzaktan çalışma imkânları sağlanarak bayanların işgücüne iştiraki artırılabilir. Son olarak, cinsiyet eşitliğine dayalı performans kriterleri, fırsat eşitliği kül cinsini yaygınlaştıracaktır. Bu adımlar, daha adil ve verimli bir çalışma ortamı oluşturacak.