TCMB Ocak Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu Açıklandı

TCMB Ocak Ayı Fiyat Gelişmeleri Raporu

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ocak ayı fiyat gelişmeleri raporunu yayımladı. Rapora göre, yıllık enflasyon enerjide görece yatay bir seyir izlerken, diğer ana gruplarda belirgin bir gerileme gözlemlendi. Aylık fiyat artışlarında ise hizmetler sektörü öne çıktı. Tüketici sepetindeki güncellemeyle birlikte hizmetler sektörünün payı artarken, ağırlık yapısındaki değişimin Ocak ayı enflasyonuna etkisinin yaklaşık 0,3 puan artırıcı yönde olduğu tespit edildi.

Gıda grubundaki aylık fiyat artışında, ekmek ve tahıllar kalemi öne çıkarken, işlenmiş gıda alt grubunun etkisi daha belirgin hale geldi. Enerji grubundaki fiyat artışları, şebeke suyu tarifelerindeki yükselişle birlikte, küresel enerji emtia fiyat artışlarının yansımalarıyla şekillendi. Temel mal enflasyonu ise ılımlı seyrini sürdürdü. Ocak ayında yapılan ücret artışları, yönetilen/yönlendirilen fiyat ve maktu vergi güncellemelerinin etkisiyle, özellikle hizmet grubunda aylık enflasyon önemli ölçüde güçlendi.

Fiyat artışları grup genelinde yayılırken, sağlık hizmetlerindeki tarife güncellemeleri sonucunda diğer hizmetler alt grubu yüksek aylık enflasyonuyla dikkat çekti. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Sağlık Uygulamaları Tebliği kapsamında, resmi sağlık hizmeti sunucularında ödenen muayene katılım payı tutarlarında 2017 yılından bu yana ilk defa güçlü bir artışa gidildi. Bu düzenlemenin şubat ayı tüketici enflasyonuna sarkan etkileri olacağı belirtilmektedir. Son aylarda üretici fiyatlarında meydana gelen ılımlı artış eğilimi ise Ocak ayında kesintiye uğradı.

B ve C göstergelerinin mevsim etkilerinden arındırılmış aylık artışları yükselirken, yıllık artışları gerilemeye devam etti. Tüm göstergeler birlikte değerlendirildiğinde, enflasyonun ana eğiliminde ilk çeyreğe özgü geçici bir yükseliş gözlemlendi.

Hizmet Grubunun Ağırlığı Arttı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), hane halkı tüketim kalıplarındaki değişimleri göz önüne alarak tüketim sepeti ve ağırlık yapısını her yılın başında güncellemektedir. Bu yıl, 2025 yılı itibarıyla gıda grubunun sepet içindeki ağırlığı değişmezken, hizmet grubunun ağırlığı kira ve diğer hizmetler kalemleri öncülüğünde 3,11 puan artmıştır. Bu doğrultuda, B ve C göstergelerinin ağırlıkları 1,28’er puan yükselmiş ve sırasıyla yüzde 74,10 ve yüzde 60,83 seviyelerine ulaşmıştır.

Yıllık tüketici enflasyonuna katkılar incelendiğinde; temel mal, gıda, alkol-tütün-altın, enerji ve hizmet gruplarının katkıları bir önceki aya kıyasla sırasıyla 1,30, 0,60, 0,23, 0,11 ve 0,02 puan azalmıştır. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle incelendiğinde, tüketici fiyatlarındaki aylık artışın önceki aya göre yükseldiği gözlemlenmiştir. Aylık artışlar, bir önceki aya kıyasla B’de daha belirgin olmak üzere B ve C göstergelerinde yükseliş kaydetmiştir.

Fiyat artışları B endeksini oluşturan grupların geneline yayılırken, işlenmiş gıda grubundaki artış öne çıkmaktadır. TCMB bünyesinde takip edilen göstergeler, Ocak ayında enflasyonun ana eğiliminde yükselişe işaret etmiştir. Hizmet fiyatları Ocak ayında yüzde 10,26 ile önemli ölçüde artarken, grup yıllık enflasyonu ise 2,78 puan düşüş kaydederek yüzde 62,95 olmuştur. Aylık fiyat artışları grup genelinde yayılırken, yıllık enflasyon haberleşme ve diğer hizmetlerde yükselmiş, lokanta-otellerde ise daha belirgin olmak üzere diğer alt gruplarda gerilemiştir.

Hizmetler grubu içinde diğer hizmetler grubu, aylık yüzde 16,72’lik yüksek artışla öne çıkmış, bu gelişmede geçmiş enflasyona endeksleme ve zamana bağlı fiyatlama davranışının yaygın olduğu sağlık hizmetleri ile özel sektör eğitim hizmetlerindeki yüksek fiyat artışlarının etkisi belirgin olmuştur. Sağlık hizmetlerinde, özel sektördeki tarife artışları ve SGK Sağlık Uygulamaları Tebliği’ndeki muayene katılım payı artışları da önemli bir rol oynamıştır. SUT kapsamında, resmi sağlık hizmeti sunucularında ödenen muayene katılım payı tutarlarında 2017 yılından bu yana ilk defa artışa gidilmesi, bu düzenlemenin Ocak ayı tüketici fiyat artışına etkisini 0,56 puan olarak ortaya koymaktadır.

Aylık bazda kira grubu enflasyonu, sözleşme yenileme oranındaki mevsimsel yükselişin etkisiyle yüzde 8,66 artarken, bu grupta yıllık enflasyon 5,18 puan düşüşle yüzde 100,64 seviyesine gerilemiştir. Ulaştırma hizmetleri alt grubunda aylık enflasyon (yüzde 7,89), yönetilen kalemler öncülüğünde güçlenmiştir. Ocak ayında, ücret gelişmelerinin etkisinin hissedildiği emek yoğun lokanta-otel fiyatları yüzde 6,50 artarken, haberleşme grubunda aylık fiyat artışı yüzde 2,82 ile görece sınırlı kalmıştır.

Ocak Ayında Yıllık Enflasyon Geriledi

Temel mal grubu fiyatları yüzde 0,74 ile ılımlı bir artış gösterirken, grup yıllık enflasyonu 3,48 puanlık düşüşle yüzde 23,95’e inmiştir. Ocak ayında yıllık enflasyon tüm alt gruplarda gerilemiştir. Dayanıklı mal (altın hariç) fiyatları yüzde 2,74 oranında artarken, grup yıllık enflasyonu yüzde 20,05’e düşmüştür. Bu dönemde emek yoğun mobilya kalemi fiyatları yüzde 7,27, elektrikli ve elektriksiz ev aletleri yüzde 2,12, otomobil fiyatları ise yüzde 1,29 ile görece ılımlı fiyat artışları kaydetmiştir.

Mevsimsel etkilerle giyim ve ayakkabı alt grubunda fiyatlarda yüzde 5,46 gerileme görülürken, yıllık enflasyon 4,84 puanlık düşüşle yüzde 26,83 olmuştur. Diğer temel mallarda ise fiyatlar yüzde 2,52 yükselmiştir. Enerji fiyatları Ocak ayında yüzde 6,10 artarken, grup yıllık enflasyonu 0,06 puan düşerek yüzde 43,05 olmuştur. Bu gelişmede, şebeke suyundaki yükseliş (yüzde 20,30) öne çıkmaktadır. Ayrıca, TL cinsi uluslararası enerji fiyat gelişmelerinin yanı sıra maktu ÖTV artışının etkisiyle akaryakıt ve tüp gaz fiyatları sırasıyla aylık yüzde 4,96 ve 4,05 oranlarında artmıştır.

Alkollü içecekler ve tütün fiyatları yüzde 1,02 oranında yükselirken, bu grupta yıllık enflasyon 5,18 puan düşüşle yüzde 34,10’a gerilemiştir. Alkollü içeceklerde fiyatlar otomatik maktu vergi artışını takiben yükselirken (yüzde 12,77), tütün ürünlerinde söz konusu vergi artışına rağmen fiyat değişikliği olmamıştır. Ocak ayında, gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatları yüzde 3,86 artarken, yıllık enflasyon 1,82 puan gerileyerek yüzde 41,76 olmuştur.

Yıllık enflasyon işlenmiş gıda grubunda 1,77 puan yükselerek yüzde 39,44 oranında gerçekleşirken, işlenmemiş gıdada 6,12 puan düşüşle yüzde 44,17 olmuştur. Ocak ayında işlenmemiş gıda fiyatları yüzde 2,66 artmış ve bu gelişmede taze meyve ve sebze (yüzde 3,41) ile kırmızı et (yüzde 3,32) fiyatları etkili olmuştur. İşlenmiş gıda grubu fiyatları ise Ocak ayında yüzde 4,92 artmıştır. Bu alt grupta, ekmek ve tahıllar (yüzde 8,08) ile süt ve süt ürünleri öne çıkan alt kalemler olmuştur.

Yurt içi üretici fiyatları Ocak ayında yüzde 3,06 artmış ve yıllık enflasyon 1,32 puan düşerek yüzde 27,20’ye gerilemiştir. Bu dönemde ana sanayi grupları itibarıyla, dayanıklı, dayanıksız tüketim malı ve sermaye malı gruplarındaki fiyat artışları sırasıyla yüzde 6,39, yüzde 4,45 ve yüzde 3,25 olurken, enerji ve ara malları fiyatlarında ise sırasıyla yüzde 2,27 ve yüzde 1,81 ile nispeten daha ılımlı bir artış kaydedilmiştir.