TAYED Başkanı Öner: Enerji bağımsızlığı alternatif kaynaklar ile sağlanacak

Nagihan KALSIN

Enerji ve Tabii Kaynak­lar Bakanlığı, Türki­ye’nin enerjide tam bağımsız bir ülke olabilmesi için yatırım atağına hazırlanı­yor. Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, “Enerji Dönüşümü, Yenile­nebilir Güç 2035” toplantı­sında 2035 yılına kadar güç dönüşümü için 108 milyar do­larlık yatırım planlandıklarını açıklamıştı.

Yeni yatırım ve re­form sürecini ayrıntılarını de­ğerlendiren Atık İdaresi ve Atıktan Güç Üreticileri Der­neği (TAYED) Başkanı Ali Rı­za Öner, yeni periyotta en fazla yatırımın alternatif güç kay­naklarına yapılacağını söyle­di. Güneş, rüzgar, biyokütle, jeotermal, hidroelektrik, hid­rojen ve dalga gücüne mil­yarlarca dolarlık yatırımların planlandığını tabir eden Öner, Alternatif güç kaynakları­nın Türkiye’yi güç bağım­sızlığına taşıyacağını söyledi.

Yenilenebilir Güç Kaynak Alanları (YEKA) RES-2024 ve YEKA GES-2024 müsabaka ilanlarının daha evvel Resmî Gazete’de yayınlandığı bilgi­sini veren Öner, “Buna nazaran toplam 800 megavat gücün­deki irtibat kapasitesinin tahsisi maksadıyla güneş ener­jisine dayalı 6 yarış yapıla­cak. GES’lerle ilgili başvuru­lar, 27 Ocak 2025 tarihinde yapılacak. Toplam 1200 me­gavat gücündeki irtibat ka­pasitesinin tahsisi maksadıyla 5 rüzgar gücüne dayalı yarış­manın müracaatları ise 21 Ocak 2025’te yapılacak. Her iki ya­rışma sonucunda rüzgar ve gü­neşe milyarlarca dolarlık yatı­rım yapılacak” dedi.

120 bin megavat kurulu güce ulaşılacak

2035 yılı dahil olmak üze­re her yıl en az 2 bin megavat­lık YEKA ihalesi planlandığı­nı anlatan Öner, Türkiye’nin 2035 yılında 120 bin megavat­lık güneş ve rüzgâr kurulu gü­cüne ulaşma gayesini olduğu­nu anımsattı.

Öner, “Bugün 30 bin olan rüzgâr ve güneş ku­rulu gücü 4 katına çıkarılarak, rüzgar ve güneşte toplam 120 bin megavatlık bir kurulu güce 2035’te ulaşılması hedefleni­yor ” dedi. Türkiye’de 113 adet çöp bertarafı yapan tesislerde atıkların elektriğe dönüştürül­düğünü kaydeden Öner, yıllık 1 milyon 80 bin hanenin elektrik muhtaçlığının bu metotla karşı­landığını belirtti.

Bu tesislerin gelirlerini elektrik üreterek sağladıklarını anlatan Öner, “ 113 tesisin 90’ı Yenilenebilir Güç Kaynaklarını Destekle­me Mekanizması’ndan (YEK­DEM) faydalanıyor. Birçok te­siste YEKDEM mühleti bitmek üzere. Desteklemesi bitecek projelerin yeni bir fiyatlama düzeneği ile alım garanti müddetinin 10 yıl daha uzatılma­sı ve işletme masraflarını karşı­layacak bir alım garantisi ve­rilmesi ehemmiyet arz ediyor. Aksi halde birçok firma kontrat müddeti bitmeden bertaraf işi­ni bırakmak zorunda kalacak ” diye konuştu.

Türkiye jeotermalde Avrupa lideri

Öte yandan Türkiye’nin 1.700 megavat kurulu gücü ile jeotermal güç santrallerinde dünyada dördüncü, Avrupa’da birinci sırada olduğunu anlatan Öner, “Bugün 165 bin konutun ısıtması jeotermal güç ile yapılıyor. 2024’te 1.2 milyar dolarlık ciro elde edildi” dedi. Türkiye’nin jeotermal güç dalına bugüne kadar 5 milyar dolarlık yatırım yapıldığını belirten Öner, “Jeotermalle 700 dönüm sera alanı destekleniyor, 18 bin dönümlük tarıma dayalı ihtisas OSB projeleri yürütülüyor. Yılda 5 bin ton meyve ve zerzevat kurutma kapasitesi sağlanıyor. Bu yıl da özel bölümün jeotermale yaklaşık 1 milyar dolar yatırım yapması planlanıyor” dedi.