Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
admin
Ülkemizde istihdama kayıtlı çalışanların yüzde 50’den fazlası taban fiyat alır hâle geldi. Bu sayı 2017 yılında yüzde 35 düzeyindeydi. Böylelikle taban fiyat genel fiyat oldu. Avrupa’da ise bu oran yüzde 10 civarında seyrediyor. Öte yandan yapılan artırımı patronlar olağan karşılarken, personel tarafı ise büyük reaksiyon gösterdi.
2025 yılında geçerli olacak yeni minimum fiyat, yüzde 30 artışla 22 bin 104 lira olarak açıklandı. Beklenenin altında gerçekleşen artırım oranı kamuoyundan büyük reaksiyon topladı. Ekonomistler ve piyasa uzmanları ‘beklenen’ ve ‘gerçekleşen’ enflasyonun ortalamasının alınacağını varsayım ediyordu. Bu da yüzde 35-37 bandını işaret ediyordu. Fakat sayı bu oranın çok altında kaldı. Patron tarafı açıklanan sayısı ‘normal’ karşılarken, emekçi tarafı ise ‘açlık hududunun altında kaldık’ yorumları yaptı.
Öte yandan 2024 yılı prestijiyle kayıtlı istihdam içerisinde taban fiyat ile çalışanların oranı yüzde 50’yi geçti. SGK datalarına nazaran 2015 yılında istihdama kayıtlı çalışan emekçilerin yüzde 38,6’sı minimum fiyat ile çalışıyordu. Bu oran 2016 yılında yüzde 40.9, 2017 yılında yüzde 35, 2018 yılında yüzde 36.2, 2019 yılında yüzde 36,8, 2020 yılında yüzde 42, 2021 yılında yüzde 44, 2022 yılında yüzde 49, 2023 yılında yüzde 42,4, 2024 yılında ise yüzde 50’yi aştı. Kayıt dışı istihdam da dikkate alındığında bu oranların çok daha yüksek olduğu varsayım ediliyor. Ayrıyeten özel dal çalışanlarının yüzde 70,4’ü taban fiyatın yüzde 20 komşuluğunda bir fiyatla çalışıyor. Özel bölüm emekçilerinin yüzde 84,5’i ise minimum fiyatın yüzde 50 fazlası ve altında bir fiyat alıyor.
BİR DAHA TOPLANTILARA KATILMAYACAĞIZ
Türk-İş taban fiyat artırımı ile ilgili teklifi geçen hafta yapmıştı. Türk-İş Başkanlar Kurulu sayının; yüzde 45 enflasyon üzerine yüzde 20’lik refah hissesiyle 29 bin 583 TL olması gerektiğini ifade etmişti. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, açıklanan sayısı kabul etmelerinin mümkün olmadığını belirterek “Maalesef 8 milyon minimum fiyatlı var ülkemizde. Son beş yıldır minimum fiyat geçim fiyatı oldu. Geçmiş yıllarda ülkenin yüzde 20’siydi, şu anda ülkenin yarısı minimum fiyatla çalışıyor” diye konuştu.
Enflasyon devirlerinde fiyat artışlarının yılda iki sefer yapılması gerektiğini lisana getiren Atalay taban fiyat tespit kurulunu adil olmadığını, bu türlü almaya devam ettiği sürece de artık kurulda olmayacaklarını söz etti. İktisatçı Mahfi Eğilmez de 2025 yılı minimum fiyatına yapılan yüzde 30 oranında artırım için yanlış derken “Enflasyonla uğraş sadece işçilerin sırtına yıkılacak bir şey değildir” dedi. Eğilmez, artırım oranının en azından yine değerleme oranı temel alınarak düzeltilmesi gerektiğini vurguladı. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da yaptığı açıklamada şunları kaydetti: Kasım ayı prestijiyle açlık sonunun 21 bin lira civarında olduğu düşünüldüğünde, yılın birinci yahut ikinci ayında minimum fiyat açlık sonun altına düşecektir. Yani minimum fiyat elimize geçtiğinde artık yalnızca karın doyurmaya bile yetmeyecektir.
BEYAZ-MAVİ YAKA ORTASINDA FARK KALMADI
TİM Dokumacılık ve Ham Maddeleri Sektör Kurulu Lideri Fikret Kileci taban fiyat artırım ile ilgili yaptığı açıklamada “Beklentilerimizin dışında bir sayı çıkmadı. Biz yüzde 30-35 civarında bir artış bekliyorduk. Şaşkın değiliz lakin maalesef şöyle bir durum var. Bu sayı ne alan ne de veren mutlu değil. Natürel burada taban fiyatın yalnız en alt sonu belirleyen bir fiyat olduğunu hatırlatalım. Biz esasen üstünde çalışıyorduk. Bu oranda bir artırım yapılacak çalışanlara. Beyaz yaka ve mavi yaka ortasındaki farkın kapanması bizi sıkıntı durumda bırakıyor” tabirlerini kullandı.
BİR DAHA TOPLANTILARA KATILMAYACAĞIZ
Türk-İş minimum fiyat artırımı ile ilgili teklifi geçen hafta yapmıştı. Türk-İş Başkanlar Kurulu sayının; yüzde 45 enflasyon üzerine yüzde 20’lik refah hissesiyle 29 bin 583 TL olması gerektiğini ifade etmişti. Türk-İş Başkanı Ergün Atalay, açıklanan sayısı kabul etmelerinin mümkün olmadığını belirterek “Maalesef 8 milyon minimum fiyatlı var ülkemizde. Son beş yıldır minimum fiyat geçim fiyatı oldu. Geçmiş yıllarda ülkenin yüzde 20’siydi, şu anda ülkenin yarısı taban fiyatla çalışıyor” diye konuştu.
Enflasyon devirlerinde fiyat artışlarının yılda iki kere yapılması gerektiğini lisana getiren Atalay taban fiyat tespit kurulunu adil olmadığını, bu türlü almaya devam ettiği sürece de artık kurulda olmayacaklarını söz etti. İktisatçı Mahfi Eğilmez de 2025 yılı minimum fiyatına yapılan yüzde 30 oranında artırım için yanlış derken “Enflasyonla gayret sadece işçilerin sırtına yıkılacak bir şey değildir” dedi. Eğilmez, artırım oranının en azından tekrar değerleme oranı temel alınarak düzeltilmesi gerektiğini vurguladı. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da yaptığı açıklamada şunları kaydetti: Kasım ayı prestijiyle açlık sonunun 21 bin lira civarında olduğu düşünüldüğünde, yılın birinci yahut ikinci ayında taban fiyat açlık sonun altına düşecektir. Yani taban fiyat elimize geçtiğinde artık yalnızca karın doyurmaya bile yetmeyecektir.
BEYAZ-MAVİ YAKA ORTASINDA FARK KALMADI
TİM Dokuma ve Ham Maddeleri Sektör Kurulu Lideri Fikret Kileci minimum fiyat artırım ile ilgili yaptığı açıklamada “Beklentilerimizin dışında bir sayı çıkmadı. Biz yüzde 30-35 civarında bir artış bekliyorduk. Şaşkın değiliz lakin maalesef şöyle bir durum var. Bu sayı ne alan ne de veren şad değil. Olağan burada minimum fiyatın yalnız en alt hududu belirleyen bir fiyat olduğunu hatırlatalım. Biz zati üstünde çalışıyorduk. Bu oranda bir artırım yapılacak çalışanlara. Beyaz yaka ve mavi yaka ortasındaki farkın kapanması bizi sıkıntı durumda bırakıyor” tabirlerini kullandı.
KAAN ZENGİN
Türkiyegazetesi.com
