Son dakika: Türkiye’deki fakir sayısı belirli oldu!

Toplumun genel seviyesine nazaran muhakkak bir sonun altında gelire sahip olan bireyler nispî manada fakir sayılmaktadır. Buna nazaran, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna ait yoksulluk oranı 2024 yılında 0,1 puan artarak yüzde 13,6 oldu. Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk hududuna nazaran hesaplanan yoksulluk oranı ise son yılda 0,1 puan azalarak yüzde 21,2 olarak gerçekleşti.

2024’te fakir sayısı arttı

Satınalma Gücü Paritesi (SGP) kullanılarak hesaplanan gelire dayalı izafi yoksulluk sonuna nazaran yoksul sayıları ise şöyle:

Meydan gelirin yüzde 50’sine nazaran 10 milyon 379 bin, medyan gelirin yüzde 60’ına nazaran ise 16 milyon 739 bin kişi.

Yoksul sayısı 2023’te 12 milyondan 11 milyon 303 bine düşerken yoksulluk hududundaki kişi sayısı 17,7 milyondan 32,1 milyona çıkmıştı.

En düşük yoksulluk oranı tek kişilik hanelerde

Hanehalkı tipine nazaran muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; tek kişilik hanehalklarında yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,8 puan azalarak yüzde 6,5, çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşan hanehalklarında ise 3,1 puan artarak yüzde 10,8 olmuştur.

En az bir çekirdek aile ve öteki bireylerden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı 0,9 puan artarak yüzde 17,9, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının yoksulluk oranı ise 0,1 puan artarak yüzde 13,4 oldu.

En yüksek yoksulluk oranı bir okul bitirmeyenlerde

Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranına nazaran; bir okul bitirmeyenlerin yüzde 24,7’si, lise altı eğitimlilerin yüzde 13,6’sı, lise ve dengi okul mezunlarının ise yüzde 7,4’ü fakir olarak hesaplandı. Yükseköğretim mezunları ise yüzde 2,7 ile en düşük yoksulluk oranına sahip küme oldu.

Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı yüzde 13,3

Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı hesabında hane seviyesinde sorgulanan değişkenler; araba sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, konuttan uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, meskenin ısınma muhtaçlığını karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumudur.

Bu oran için fert seviyesinde toplanan değişkenler ise; eskimiş giysileri yerine yenisini alabilme, düzgün iki çift ayakkabıya sahip olabilme, ayda en az bir kere tanıdıkları ile toplanabilme, fiyatlı boş vakit faaliyetlerine katılabilme, kendini uygun hissetmek için bir ölçü para harcayabilme ve ferdî maksatlı kullanım için internet sahipliği olarak belirlenmiştir.

Yukarıda belirtilen on üç hususun en az yedisini karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan maddi ve toplumsal mahrumluk oranı; 2023 yılında yüzde 14,4 iken 2024 yılı sonuçlarında 1,1 puan azalarak yüzde 13,3 olarak iddia edildi.

Sürekli yoksulluk oranı yüzde 13,7

Dört yıllık panel bilgi kullanılarak hesaplanan daima yoksulluk oranı, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına nazaran son yılda ve tıpkı vakitte evvelki üç yıldan en az ikisinde de fakir olan fertleri kapsamaktadır. Buna nazaran, 2024 yılı sonuçlarına nazaran daima yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,7 puan artarak yüzde 13,7 oldu.

Yoksulluk oranı en düşük Gaziantep, Adıyaman ve Kilis’de

İBBS 2. Seviye bölgelerinin her biri için muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’sine nazaran hesaplanan yoksulluk hududuna nazaran, gelire dayalı nispî yoksulluk oranının en yüksek olduğu kentler; yüzde 14,6 ile Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, yüzde 12,3 ile Kastamonu, Çankırı, Sinop oldu.

Göreli yoksulluk oranı en düşük olan kentler ise yüzde 4,7 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis, yüzde 6,4 ile Şanlıurfa, Diyarbakır oldu.

Yoksulluk ve toplumsal dışlanma riski altında olanların oranı yüzde 29,3

Yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında olanlar; nispî yoksulluk, maddi ve toplumsal mahrumluk ve düşük iş yoğunluğu göstergelerinin en az birinden mahrum olanları söz etmektedir.

Son yıl sonuçlarına nazaran fertlerin yüzde 29,3’ü yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş kümelerine nazaran incelendiğinde; 0-17 yaş kümesinde yüzde 38,9, 18-64 yaş kümesinde yüzde 26,3, 65 ve üstü yaş kümesinde ise yüzde 23,3 olarak kestirim edildi.

Nüfusun yüzde 4,3’ü dört yıl boyunca yoksulluktan çıkamadı

Dört yıllık panel bilgi kullanılarak medyan gelirin yüzde 50’sine nazaran hesaplanan yoksullukta kalma mühleti incelendiğinde, fertlerin yüzde 10,1’i dört yıl içinde bir yıl, yüzde 6,5’i iki yıl, yüzde 4,3’ü üç yıl, yüzde 4,3’ü ise dört yıl boyunca (panel süresince) yoksullukta kaldı. Nüfusun yüzde 74,8’i ise dört yıl boyunca hiç yoksulluk sonunun altında kalmadı.

Nüfusun yüzde 31,3’ü sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürük pencere ile yaşadı

Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 31,3’ü sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. sorunlar yaşarken yüzde 30,2’si konutunda izolasyondan ötürü ısınma sorunu, yüzde 21,7’si trafik yahut sanayinin neden olduğu hava kirliliği, etraf kirliliği yahut öteki çevresel problemlerle karşılaştı.

Taksit ödemesi yahut borcu olanların oranı yüzde 56,8

Geçen yıla nazaran konut alımı ve konut masrafları dışında borç yahut taksit ödemesi olanların oranı 1,2 puan azalarak yüzde 56,8 oldu. Nüfusun yüzde 5,2’sine bu ödemeler yük getirmezken yüzde 39,1’ine biraz yük getirdi, yüzde 12,5’ine ise çok yük getirdi. Konut masraflarının çok yük getirdiği hanelerin oranı 3,9 puan azalarak yüzde 13,6 olurken, bu masrafların biraz yük getirdiği hanelerin oranı 4,7 puan artarak yüzde 71,2 oldu. Konut masraflarının yük getirmediğini belirten hanelerin oranı geçen yıla nazaran 0,7 puan azalış ile yüzde 15,2 olarak hesaplandı.

Fertlerin yüzde 57,5’i konuttan uzakta bir haftalık tatil masraflarını, yüzde 39,3’ü iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını, yüzde 26,8’i beklenmedik harcamaları, yüzde 15,1’i konutun ısınma gereksinimini, yüzde 59,6’sı ise eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.

Kendilerine ilişkin bir konutta yaşayanların oranı yüzde 56,1

Oturulan konuta sahip olanların oranı geçen yıla nazaran 0,1 puan azalarak 2024 yılında yüzde 56,1 olarak hesaplanırken, kirada oturanların oranı yüzde 28,0, lojmanda oturanların oranı yüzde 0,9, kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise yüzde 15,0 oldu.

Ayrıntılar geliyor…