Şirketlerin vergi ve enflasyon tasaları arttı

Hamide HANGÜL

Türkiye’deki ulusla­rarası yatırımların son 100 yıllık hikaye­si Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi ve Memleketler arası Yatırım­cılar Derneği (YASED) iş bir­liği ile hazırlanan “Türkiye Yüzyılında Memleketler arası Doğ­rudan Yatırımlar” kitabında bir ortaya geldi.

Kitabın tanı­tım toplantısında konuşan YASED Başkanı Engin Aksoy, bugün 272 milyar dolara ula­şan memleketler arası direkt ya­tırımların, iktisadın, tüm dallarına yayılan rekabet­çi yatırımlarıyla 1,3 milyon bireye istihdam sağladığını, 85 binden fazla tedarikçinin eser, üretim teknoloji altya­pısını daima geliştirdiğini ve yüksek katma pahalı üretim­le ihracatın da yüzde 30’un­dan fazlasını gerçekleştirdi­ğini söyledi.

CEO’lara nazaran 2025 kolay bir yıl olmayacak

YASED’in üye şirketlerin CEO’ları ile düzlenen anket sonuçlarına da değinen En­gin Aksoy, kelamlarını şöyle sür­dürdü: “Anket sonucuna nazaran, Türkiye’de faaliyet gösteren memleketler arası şirketler, 2025 yılı için ölçülü bir büyüme ön­görüsünde bulunuyor. Gelir, iş gücü üzere performans gös­tergelerinde artış bekleyen şirketlerin oranı hala düşüş bekleyenlerden daha yüksek. Lakin bu oranların kademe­li bir düşüş eğilimine girdi­ğini gözlemliyoruz. Özellik­le 2025’in kolay bir yıl olma­yacağını ve şirketlerin fakat piyasadaki ve kendi iç yapıla­rındaki yapısal dönüşümlerle büyüme bahtını yakalayabile­ceğini söyleyebiliriz.”

En az 13,5 milyar dolar daha gelebilir

Engin Aksoy, “Dışsal teh­ditler ortasında enflasyon, ye­niden en büyük tasa kayna­ğı olarak öne çıkıyor. Yıl sonu fiyatlandırma faaliyetlerinin de tesiriyle, enflasyonla ilgili kaygılar artış gösteriyor. Dö­vizle ilgili kaygılar bir mik­tar gerilese de vergi yükü ko­nusundaki telaşlar önemli bir artış gösteriyor. Anketimize katılan üyelerimizin görüşle­rine nazaran, önümüzdeki 6 ay­da makroekonomik istikrar ve düzenleyici güzelleşmeler, en az 13,5 milyar dolarlık ek ya­tırımı tetikleyebilir” diye ko­nuştu.

Bu periyotta Türkiye’nin bir yatırım bölgesi olarak öne çıkmasının ön şartının, makroekonomik istikrarın ve düzenleyici çerçevelerdeki öngörülebilirliğin artırılması olduğunu lisana getiren Engin Aksoy, “Ancak güç zamanlar­da öne çıkabilmek için ülke­mizin argümanını destekleyen bir ivme yakalamamız lazım” dedi. Global memleketler arası ya­tırım hacminden yüzde 1,5 oranında hisse hedefledikleri­ni belirten Aksoy, “Halihazır­daki yıllık 11 milyar dolar ya­tırım düzeyimizi 20-30 milyar dolar seviyesine çıkmamızı ge­rektiriyor” diye konuştu.

Her coğrafyadan yatırım kovalıyoruz, iştah yüksek

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı A. Burak Dağlıoğlu, “2025’te hoş haberleri, büyük ölçekli yatırımları yalnızca Çin’den değil, dünyanın farklı yerlerinden de aldığımız bir sene olacak. Yatırım iştahı yüksek” dedi. Türkiye’nin gündemine bakıldığında, bilhassa dijital ve yeşil teknolojiler, güç başta olmak üzere birçok alanda kıymetli projelerin hayata geçmesini beklediklerini lisana getiren Dağlıoğlu, gazetecilerin sorularına verdiği karşılıkta, “Türkiye’deki yatırım gündeminin tekrar hızlanacağı bir periyoda girdiğimizi öngörüyoruz” diye konuştu.

“İlgi Çin ile hudutlu değil”

Dağlıoğlu, BYD sonrası Çin’den öbür firmaların da yatırım ilgisine yönelik bir öteki soru üzerine, “Bu yılın birinci 10 aylık bilgilerine baktığımız vakit tekrar Avrupa merkezli yatırımların yüksek olduğunu görüyoruz. Natürel Çin, bütün dünyada kıymetli bir yatırımcı ülke olarak dikkat çeken pozisyonda. Alışılmış ki oradan gelen yeni projeler bizi heyecanlandırıyor. Bu otomotiv bölümü başta olmak üzere, fakat biz başka teknoloji alanlarında da daha fazla yatırım duyabileceğimizi düşünüyoruz. Otomotiv alanı dahil, farklı projeleri görmek mümkün. Lakin ilgi bununla hudutlu değil” tabirlerini kullandı.

“Faiz indirimleri müspet etkiler”

Dağlıoğlu, “Ancak unutmamak gerekiyor ki biz dünyanın her coğrafyasından yatırım çeken bir ülkeyiz. Bölgesel pozisyonumuzun verdiği avantajla birçok ülkeden, birçok bölümde yatırımı kovalıyoruz” diye konuştu. BYD yatırımına yönelik bir diğer soruya Dağlıoğlu, “Bazı şeyleri takvimle sonlandırmamak lazım.” karşılığını verdi. Dağlıoğlu, dünyadaki yatırımların, geçen iki yılda artan bir performans sergilemediğine işaret ederek, “Dünyada merkez bankalarının faiz siyasetlerindeki gevşemelerle birlikte yatırımlara müspet tesiri olacak” diye konuştu.