İşletmelerin toplum üzerindeki tesirleri, gün geçtikçe daha çok dikkate alınıyor. Özellikle iklim krizi ile çaba, biyolojik çeşitliliğin korunması, toplumsal ve toplumsal etkileşim konularında hassaslığın arttığı günümüzde bu tesir daha çok sorgulanıyor.
Bununla birlikte etraf ve sürdürülebilirlik için uluslararası kurum ve kuruluşların harekete geçtiği, ülkelerin yönetmelik ve maddelerini bu doğrultuda yenilediği, şirketlerin hareket planlarını açıkladığı bu ortamda kamuoyunun ilgisi işletmelerin toplumsal hususlardaki katkılarına daha yoğun formda odaklanıyor. Bu noktada Avrupa Komitesinin işletmelerin toplum üzerindeki tesirlerinden sorumlu olmaları halinde tanımladığı Kurumsal Toplumsal Sorumluluk (KSS) kavramı giderek ehemmiyet kazanırken, işletmelerin de bu alanda daha etkin adımlar atmakta olduğu gözlemleniyor.
Üretimde doğal kaynaklar, sosyal temaslar ve insan kaynağı üzere birçok ögesi kullanan işletmeler, bu varlıkların sürdürülebilirliğini sağlamak ve onları desteklemek konusunda da girişimlerde bulunmak durumunda kalıyor.
Bu durum şirketlerin sosyal sıkıntıların yanında, çevresel, etik ve insan hakları problemlerini da kendi iş stratejisi operasyonlarına dahil ederek toplumsal açıdan sorumluluk sahibi oldukları manasını da taşıyor. Küçük ya da büyük bütün şirketlerin faaliyetleri yalnızca kurulmuş oldukları coğrafyayı değil, gezegenin farklı bölgelerinde yaşayan insanların hayatını da etkileyebiliyor.
Bu nedenle kamu ve sivil toplum paydaşları şirketlerin yalnızca Çevresel, Toplumsal ve Yönetişim (ESG) tesirlerini açıklamakla kalmayıp, birebir vakitte tedarik zincirleri ve bir bütün olarak global kıymet zincirinde neden olabilecekleri olumsuz tesirleri önlemelerini, yönetmelerini ve azaltmalarını da talep ediyor.
Sosyal sorumluluklar, şirketlerin pozisyonunu güçlendiriyor
Günümüz iş dünyasında kurumsal sorumluluk ve sürdürülebilirliğin kıymeti daha evvel görülmemiş bir ivme kazanırken KSS ve ESG tabirleri sıklıkla birbirlerinin yerine kullanılmakta ve bu da kesin manaları ve ayrımları konusunda belirsizliğe yol açabiliyor. Her ikisi de işletmelerin toplum ve etraf üzerindeki tesirleri konusunda sorumluluk almaları gerektiği fikri etrafında dönmektedir.
Ancak odak noktaları ve uygulamaları bakımından farklılık gösterirler. KSS, bir şirketin sosyal ve çevresel telaşları iş faaliyetlerine ve paydaşlarla olan etkileşimlerine entegre etmeye yönelik istekli taahhüdünü söz eden bir kavramdır.
Hayırseverlik, etik iş uygulamaları, sürdürülebilir paydaş iştiraki üzere bileşenleri içeren KSS, toplumu ve çevreyi olumsuz formda etkileyecek faaliyetlerden kaçınmak ve bunun yerine onları geliştirecek biçimde faaliyet göstermekle ilgilenmek istikametinde ilerliyor. KSS’yi önceliklendiren ve bu trendleri benimseyen şirketler, giderek daha rekabetçi ve toplumsal farkındalığı yüksek bir iş ortamında başarılı olmak için muhtemelen daha düzgün bir pozisyona sahip olacak.
Firmalar oluşturduğu toplumsal tesirleri ESG ile yatırımcılarına raporluyor
İklim krizinin global tesirleri ve değişen müşteri tercihleri, şirketleri çevresel, toplumsal ve kurumsal yönetişim alanlarında daha sorumlu siyasetler gerçekleştirmeye yöneltiyor.
Bu çerçevede değişen milletlerarası regülasyonlar ve finansal olmayan risklerin artışı ESG kavramını gündeme taşıyor. ESG, yatırımcıların kurumları kıymetlendirmek ve yatırım yapmaya kıymet olup olmadıklarını belirlemek için kullandıkları bir kriterler bütünü oluşturuyor. ESG kriterleri çerçevesinde şirketlerin güç tüketimi, etraf kirliliği ile uğraşı, iklim değişikliğine karşı aldığı tedbirler ve atık idaresi üzere çevresel ektileri göz önünde alınıyor.
Firmaların paydaşlarla bağlantıları kapsamında toplumsal tesirini içeren toplumsal kriterler altında insan hakları, çalışma şartları, topluluk faydası ve paydaş etkileşimi üzere ögeler bedellendiriliyor. Firmaların idare ve liderlik anlayışını kapsayan yönetişim kriterlerinde ise idare kalitesi, çıkar çatışmalarının önlenmesi, idare heyetinde çeşitlilik bedellendiriliyor.