Recep ERÇİN
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, programı kararlılıkla uygulayacaklarını söyledi. Şimşek, “Sizin de yapmanız gereken bunu dikkate almanız. 2024’te özel kesimin bizim söylediklerimizi çok dikkate aldığı kanısında değilim” dedi.
Sabancı Üniversitesi İstanbul Milletlerarası Güç ve İklim Merkezi (IICEC) tarafından klasik olarak düzenlenen IICEC Konferansında konuşan Bakan Mehmet Şimşek, “Kısa vadede sanayicimiz serzenişte bulunabilir; bir kısmı dış kaynaklı, bir kısmı iş modeli kaynaklı, bir kısmı programın istenmeyen tesirlerindendir lakin programın gayesi sanayicimizi, girişimcilerimizi daha verimli kılmak için. Bizim sizi zorlamamız lazım, daha inovatif verimli olun deyince olmuyorsunuz. Program üzerinden bunu sağlamamız lazım.
Çin ihracatının rota değiştirmesi bizim sanayicimizin önlem alması gereken bir bahis. Hiçbir ülke kolay kolay mevcut kapasitesini yok etmez. O kapasite varsa kıymetli bir pazarı kaybederseniz, öbür pazarlara yüklenirsiniz. Sanayi ve Ticaret Liderlerimizle en çok konuştuğumuz bahis budur. Sanayicimizin buna dikkat etmesi lazım” ikazları yaptı.
“Para ve maliye siyasetinin sonları var”
“Türkiye’de önemli bir enflasyon, hayat pahalılığı sorunu var” tabirini kullanan Bakan Şimşek, “Bunun için para siyaseti, maliye siyaseti, yapısal siyasetler, gelirler siyaseti, yönetilen yönlendirilen fiyatlar noktasındaki siyasetlerin hepsi 2025 yılında dezenflasyonu destekleyici olacak. 2024 yılında enflasyon yüksek diyebilirsiniz, gerçek fakat yılın başında enflasyon yüzde 65 idi.
Yılı yüzde 44-45 ile kapatırsak 20 puana yakın düşüş olacak ve bu berbat bir düşüş değil” bildirileri verdi. Şimşek, “Enflasyonu kalıcı olarak tek haneye indirirsek. Sermaye piyasaları derinleşecek, bankalara olan kısa vadeli bağımlılığa son vereceğiz, uzun vadeli sermaye benzeri kaynaklar erişimle gerçek manada girişimcilik ruhunu ortaya koyabileceğiniz ortamı sağlayacağız.
Size sağlayacağımız en düzgün şey finansal istikrar. Sabırlı olmanız lazım. Büyüme potansiyelimiz hâlâ yüksek. Bizim borçluluk oranımız düşük. Finansal koşullar sıkıntı lakin bu süreksiz bir dönem. Dezenflasyonla birlikte çok daha yeterli bir ekosistem, finansal şartlarda karşı karşıya kalacağız. Yapısal dönüşüm olmazsa olmazdır. Para siyasetinin, maliye politikasının hudutları var. Kalıcılık için yapısal dönüşüm elzem” diye konuştu.
“Yaşlanmadan güçlü olabiliriz”
Türkiye’nin orta yüksek gelir kümesinde olduğunu ve bir iki yıl içinde zenginler kulübüne girebileceğini tabir eden Bakan Şimşek, borçluluk bakımından Türkiye’nin benzeri ülkelere göre bilançosunun sağlam olduğunu vurguladı. Bakan Şimşek, dünyada yaşlanan nüfusa dikkat çekerek, “Bizde de doğurganlık çok düştü fakat hâlâ 18 yıllık bir fırsat penceresi var. Islahatlarla bunu 30 yıla çıkarabiliriz. Yaşlanmadan zenginleşme fırsat penceresini yakalayabiliriz. Bizim için en büyük potansiyel kadınlarımız. OECD ortalaması olan, bayanların iş gücüne katılımında yüzde 60’ları yakalarsak ulusal gelir yüzde 20 artar” öngörüsünde bulundu.
“CDS’teki düşüşle 7 milyar dolar fayda”
“5 yıllık CDS’lerdeki düşüş bugünkü haliyle devam ederse ki bence daha yeterli olacak yıllık 7 milyar dolar dış borç faizinden tasarruf sağlayacağız” bilgisini veren Bakan Şimşek, ayrıca şunları aktardı: “Enerji verimliliği alanında yatırımlar artacak. Elektrifikasyonlu demir yollarına yük vereceğiz. Altyapıda birinci sıradaki önceliğimiz bu. Elektrikli araçları destekliyoruz. Düşük vergilendiriyoruz. Yerli üretim de var. Dışarıdan gelecek yatırımlarla daha da büyüyecek. Global yeşil kompleksiteye Türkiye en çok katkı sağlayan ülkeler ortasında.
Rezerv bir telaş konusu olmaktan çıktı. Net rezerv 50 milyar dolara geldi. 2011’de 70 milyar dolarla tepede idi. Ancak hakikat siyasetleri devam ettirirsek bu rezervler kalır. Edecek de. Ne örtük ne açık bir kur hedefimiz yok. Çok önemli fon akışı oldu. 110 milyar dolar döviz almak zorunda kaldık ve fon akışı yönetmek marifet gerektiriyor Merkez Bankamız bunu uygun yönetti. Önümüzdeki devir bu kadar olmaz.”
“Enerji fiyatları bu türlü giderse cari fazla veririz”
Uluslararası Enerji Ajansı (İEA) Lideri Dr. Fatih Birol, IICEC’te yaptığı sunumda, “Aylardan beri Ortadoğu’da büyük siyasi gerginlikler var lakin petrol fiyatları 70 dolarlarda. Geçmişte bunlar olduğunda 3 haneli fiyatlar görürdük” dedi. Çin’in talebinin yavaşlaması ve Amerika kıtasında petrol arzının artması sayesinde fiyatların bu düzeylerde kaldığını ve çok büyük bir jeopolitik gelişme olmazsa kalmaya devam etmesini beklediklerini lisana getiren Dr. Birol, doğalgazda da ABD ve Katar’ın LNG arzının artacağını bunun sayesinde fiyatların aşağı taraflı baskılanacağını öngördü.
Birol’un sunumu sonrası Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek konuşmasının cari istikrara dikkat çektiği kısmında güç fiyatlarına atıfla, “Fatih beyefendisi (Fatih Birol) dinledikten sonra petrol fiyatı düşük kalacaksa, doğalgazda alıcı fiyatı belirleyecekse cari açıktaki düzgünleşme süreksiz değildir. Orta vadede, yapılan dönüşümle cari fazlaya geçebiliriz” bildirisi verdi.
Türkiye’nin talihi var
Temiz güç dönüşümüne etraf siyasetlerinin tesirinin az olduğunu temel prestijiyle güç arz güvenliği ve sanayi siyasetlerinin dönüşümde tesirli olduğunu vurgulayan Birol, şunları söyledi: “Çevre ve iklim riski azalsa da bu bitmez. ABD enflasyonu azaltmak için pak güce takviye veren önemli siyasetler geliştirdi ve atağa geçti.
Avrupa ile Türkiye ortasında birçok hususta iktisadi ve ticari fırsatların olduğunu düşünüyorum. 26 Şubat’ta ABD’deki enflasyonu azaltma kanununun gibisi AB’de açıklanacak. AB’nin yarının iktisadı ve teknolojisindeki rolünü belirleyecek. Yalnızca Avrupa’nın kendi içinde değil partnerleri ile birlikte nasıl bir imalat yapısı kuracağı muhakkak olacak. Birçok tamamlayıcı ögeler var. Türkiye’nin de bu türlü bir talihi var.”
Güler Sabancı: Güç paha zincirleri kritik öge olacak
Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı Güler Sabancı, “Enerji bedel zincirleri geleceğin ekonomilerinin en kritik ögesi olacak” dedi. Güler Sabancı, “Sürdürülebilir bir geleceğe yönelik tüm uğraşlarımızı odağında insan bulunuyor” iletisi verdi. Çağın gereklerine uygun bilimsel donatılmış insan kaynağına dikkat çeken Sabancı, IICEC ile güç ve iklim alanlarında bütüncül bir vizyonu hayata geçirmeye çalıştıklarını vurguladı.