Mücevherciye ilave altın kotası geliyor

Recep ERÇİN

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’i Ankara’da Bakanlık makamında ziyaret ettik. Uygulanmakta olan iktisat programı sayesinde elde edilen başarılara ait bilgiler veren Bakan Şimşek ile sohbetimizde, mücevher ihracatçılarının serzenişte bulundukları altın ithalatına kota uygulaması da gündeme geldi.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu hususta, “Kota uygulamasına devam edilen 17 aylık süreçte, bölümdeki gelişmeler ve Bakanlığımıza intikal eden talepler yakından takip edilmiştir. Kota, kesimde yaşanan sıkıntıların tahliline odaklı ve son derece dinamik bir biçimde uygulanmıştır. 2024 yılında işlenmemiş altın ithalatı ölçü bazında bir evvelki yıla nazaran yüzde 53,5 oranında azalmış, ABD Doları olarak da 30 milyar düzeyinden 17 milyar düzeyine gerilemiştir.

Gelinen noktada kota uygulamasının ithalat fiyatlarına ve münasebetiyle cari açığın azaltılmasına yönelik olumlu sonuçları ile daldaki gelişmelerin kıymetlendirilmesi sonucunda; şubat ayından itibaren geçerli olmak üzere aylık toplam kota ölçüsünün 2 ton artırılarak 14 tona çıkarılması uygun bulunmuştur” tabirlerini kullandı.

Yarı yarıya hisse edildi

Önümüzdeki 6 aylık periyotta kota uygulaması kapsamında gerçekleştirilecek ithalat süreçlerinin izlenerek, cari açıktaki gelişmeler çerçevesinde kota uygulamasının tekrar değerlendirileceğini de açıklayan Bakan Şimşek, “Alınan karar çerçevesinde artırılan 2 tonluk kotanın yarısı mücevher ihracatçılarının taleplerinin karşılanması için ayrılan kotaya eklenecektir.

Kota artırımının öbür yarısı ise kotanın rezerv kısmı kapsamında olan ve mevcut durumda kotadan daha düşük ölçüde yararlanan şirketler önceliklendirilmek suretiyle değerli madenler aracı kuruluşlarına tahsis edilecektir” bilgisini paylaştı.

Etraftan dolananlara karşı önlem alınacak

Ayrıca mücevher ihracatçılarının ilgili bankalardan işlenmemiş altın satın almalarına yönelik uygulamada ocak ayı prestijiyle, son 2 ay yerine son 6 ay içerisinde gerçekleştirilen ihracat süreçlerine yönelik talepte bulunulabilmesine imkân sağlanmak suretiyle ihracatçılara gerekli kolaylık sağlandığını da hatırlatan Bakan Şimşek, “Diğer taraftan son devirlerde işlenmiş altın ithalatında yaşanan gelişmeler yakından takip edilmekte olup, işlenmiş altın ithalatı yoluyla kota uygulamasının etrafından dolanılmasının engellenmesi maksadıyla gerekli çalışmalar yapılacaktır” bildirisi verdi.

Ağustos 2023’ten beri kota uygulanıyor

2023 yılında altın ithalatında yaşanan artışın cari istikrara olumsuz tesirinin azaltılması gayesiyle işlenmemiş altın ithalatına yönelik önlem alınmasına gereksinim duyuldu. İşlenmemiş altın ithalatının azaltılmasına yönelik çeşitli siyaset önlemleri kıymetlendirilerek süratli ve tesirli bir önlem olarak kota uygulanmasına karar verildi. Kota uygulamasına 7 Ağustos 2023 tarihinden itibaren geçildi. Aylık kota ölçüsü 12 ton olarak belirlendi.

Program iktisadın direncini artırıyor

Hazine ve Maliye Bakanlığı’ndaki makamında ziyaret ettiğimiz Bakan Şimşek, uygulamakta oldukları iktisat programının işlediğini ve açıklanan dataların öngördükleri patika doğrultusunda ilerlediğini belirtti. Mal enflasyonunun 2024 yılı sonunda yüzde 36’ya gerilediğini ve hizmet enflasyonu tarafındaki katılığında kırılmaya başladığını kaydeden Bakan Şimşek, 2025 yılında enflasyonda süratli bir düşüş yaşanmasını beklediklerini lisana getirdi.

Bakan Şimşek, ekonominin her alanında kayıtdışı ile gayrette de ek önlemler almayı sürdüreceklerini vurguladı. Önümüzdeki devirde küreselde en büyük belirsizliğin Trump siyasetleri olduğunu söz eden Bakan Şimşek, uygulanmakta olan iktisat programının Türkiye iktisadının her tıp dışsal tesire karşı direncini artıracak ögeler içerdiğini vurguladı.

Borçluluk azalırken vadeler uzuyor

Küreselde gözlenen borç artışına karşılık Türkiye’nin AB tarifli borç stokunun ulusal gelire oranının, serinin açıklanmaya başladığı tarihten bu yana en düşük düzeyde olduğunu hatırlatan Bakan Şimşek, “Borç stokunun kur, vade ve faiz riskini azaltıyoruz” diye konuştu.

Buna nazaran 2003- 2022 devrinde yüzde 37,9 olan AB tarifli borç stokunun GSYH’ye oranı 2023’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 30,3’e, 2024’ün birebir çeyreğinde de yüzde 25,6’ya geriledi. Bu oranın gelişen ülkeler ortalaması yüzde 71 seviyesinde. Vadesine bir yıldan az kalan, kısa vadeli, senetlerin borç stokundaki hissesi 2023 yılında yüzde 22,5 iken 2024 yılında yüzde 17’ye gerilediğine işaret eden Bakan Şimşek, değişken faizli borçlanmanın hissesini sonlandırdıklarını ve borç stokunun yüzde 69,4’ünün sabit faizli olduğunu lisana getirdi.