• YARIM ALTIN
    14.094,00
    % -0,01
  • AMERIKAN DOLARI
    40,4137
    % 0,08
  • € EURO
    47,1111
    % 0,35
  • £ POUND
    54,3291
    % 0,12
  • ¥ YUAN
    5,6294
    % 0,20
  • РУБ RUBLE
    0,5177
    % 0,17
  • BITCOIN/TL
    4856761,377
    % 2,19
  • BIST 100
    10.370,71
    % 2,46

Mahfi Eğilmez’den ulusal gelirin dolar bazlı artışına ‘illüzyon’ yorumu! Örneklerle anlattı

Mahfi Eğilmez’den ulusal gelirin dolar bazlı artışına ‘illüzyon’ yorumu! Örneklerle anlattı

İktisatçı Dr. Mahfi Eğilmez, kendi blog sayfasında yayımladığı ‘Kuru Tutarak GSYH Yükseltmek’ başlıklı blog yazısında şimdiki bilgileri kıymetlendirdi.

TÜİK’in 2024 yılı gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH), büyüme suratını ve kişi başına gelirini açıkladığını aktaran Eğilmez, 2024 yılındaki ortalama yıllık büyümenin yüzde 3,2 olduğunu kaydetti.

Eğilmez, büyümenin en önemli inşaat, net vergi (dolaylı vergilerdeki artışlar) ve finans dalındaki büyümeden kaynaklandığını, sanayi kesiminde çöküş yaşandığını, tarım kesitinin de neredeyse hiç büyüyemediğini kaydetti.

mahfi egilmezden ulusal gelirin dolar bazli artisina illuzyon yorumu orneklerle anlatti 0 dALPsOeU

‘Potansiyelin altında kaldı’

Eğilmez, bu bilgiyi “Bu görünüm bize iktisadın sarsıntı inşaatları, bilhassa hane halkının kredilere dayalı tüketimi ve dolaylı vergilerdeki büyük artışlar eliyle büyüyebildiğini gösteriyor” diyerek yorumladı.

Eğilmez, Türkiye’nin potansiyel büyümesinin yüzde 4,5 – 5 olarak değerlendirildiği takdirde, 2024 büyümesinin potansiyelin altında kaldığının görülebileceğini kaydetti.

‘Enflasyon ve kura bağlı illüzyon’

Eğilmez, GSYH ve kişi başına gelirin dolar bazında artışı için de şu yorumları yaptı:

“Bunun enflasyon ve kur oranlarına bağlı bir illüzyon olduğuna daha evvel birkaç defa değindim. Yeniden birebir durumla karşı karşıyayız. 2024 yılı cari fiyatlarla (enflasyondan arındırılmamış) GSYH’si 2023 yılına nazaran yüzde 63,5 artarak 43.411 milyar Türk Lirasına ulaşmış. Bunu 32,8 olan ortalama kura bölünce karşımıza 2023 yılına nazaran dolar bazında yüzde 17 oranında artmış 1.322 milyar dolarlık bir GSYH büyüklüğü çıkıyor.

Normal şartlarda bir ülkede paranın iç kıymet kaybı (enflasyon) ile dış kıymet kaybının birbirine çok yakın olması gerekir. Şayet Türk Lirasının dış bedel kaybı da iç paha kaybı kadar (yüzde 58,5) olsaydı GSYH dolar cinsinden (43.411 / 58,5 =) 742 milyar dolar olurdu. Bu durumda kişi başına gelirimiz de 742 milyar dolar / 85,6 milyon kişi =) 8.668 dolar olurdu.

KKM ve carry trade’e dikkat çekti

2021 Eylülünden 2023 Haziranına kadar kuru KKM ile enflasyonun altında tuttuk, sonrasında yabancı ve yerli carry trade ile kuru tutmaya devam ettik ve bu yolla GSYH’yi ve kişi başına geliri olduğundan yüksek gösterdik. İllüzyon ile diğerlerini kandırmak eğlencelidir fakat bu illüzyona kendimiz de inanır ve iktisat siyasetini buna nazaran ayarlarsak işin eğlenceli yanı kalmaz.”

YORUMLAR YAZ