Kahramanmaraş Merkezli Deprem Felaketi ve Zorunlu Deprem Sigortası

Kahramanmaraş Merkezli Deprem Felaketi ve Sonrası

İki yıl önce, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli deprem felaketi, Türkiye’nin güneydoğusunda yer alan 11 ili derinden etkiledi. Bu korkunç afet, büyük can kayıplarına yol açarken, birçok yapı yerle bir oldu ve pek çok bina kullanılamaz hale geldi. Depremin ardından, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından gerçekleştirilen hasar ödemeleri 39,7 milyar liranın üzerinde bir rakama ulaştı. Yetkililer, bu meblağın yaklaşık %90’lık kısmının 6 ay içinde ödenmiş olduğunu belirtti.

2023 yılı itibarıyla tazminat ödemelerinin büyük bir kısmının tamamlandığını bildiren DASK, dosyasında eksik olanların ve hatalı beyan verenlerin tazminatlarının 2024 yılına sarkacağını da ifade etti.

Günlük Poliçe Üretimindeki Artış

Deprem sonrası, ülke genelinde günlük poliçe üretiminde %55 oranında bir artış gözlemlendi. İstanbul’un da içinde bulunduğu Marmara Bölgesi, depremin en çok etkileyeceği iller arasında yer alırken, bu bölgedeki toplam sigortalılık oranında yaklaşık %1’lik bir artış yaşandı. Ayrıca, DASK’ın kuruluşundan bu yana geçen 25 yıl içinde Türkiye genelinde Zorunlu Deprem Sigortası (ZDS) poliçe sayısı yaklaşık 12 milyona ulaştı.

Sigortalılık Oranları ve Bölgesel Dağılım

Türkiye genelinde sigortalılık oranı %56 seviyelerinde iken, coğrafi bölgelere göre en yüksek oran %64 ile Marmara Bölgesi’nde kaydedildi. Bu bölgeyi sırasıyla %61 ile Doğu Anadolu, %56 ile Ege, %55 ile Akdeniz, %51 ile Güneydoğu Anadolu ve %50 ile İç Anadolu takip etti. Sigortalılık oranının en düşük olduğu bölge ise %45 ile Karadeniz oldu.

• İstanbul: %63
• Eskişehir: %61
• İzmir: %60
• Mersin: %59
• Antalya: %58
• Bursa: %58
• Ankara: %54

Depremden Etkilenen İllerin Sigorta Verileri

Depremden etkilenen 11 il arasında en yüksek sigortalılık oranına sahip olan şehir, %74,5 ile Elazığ oldu. Bunu, %70,8 ile Gaziantep, %67,8 ile Malatya, %63 ile Osmaniye, %60,4 ile Kahramanmaraş, %59,3 ile Kilis, %56,5 ile Adana, %51,4 ile Adıyaman, %46,7 ile Hatay ve Şanlıurfa izledi. %39,9’luk oranla Diyarbakır ise son sırada yer aldı.

Ülke genelinde sigortalılık oranı en yüksek olan il ise %90 ile Bolu oldu. Bolu’yu, %89 ile Düzce, %84 ile Yalova ve Bingöl takip etti.

Zorunlu Deprem Sigortası

Zorunlu Deprem Sigortası yaptırabilmek için konutun tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi olması yeterlidir. Olası bir hasar durumunda, tazminat tapuda kayıtlı hak sahibine ödenmektedir. Bu binaların içinde yer alan market, bakkal, kuaför ve avukatlık büroları gibi bağımsız bölümler de sigorta kapsamına alınmaktadır. Ancak, tapuda “ticarethane” olarak kayıtlı olan binalar için mesken olarak kullanılsa dahi ZDS poliçesi düzenlenemez. Bu durumda, ilgili binanın tapudaki niteliğinin değiştirilmesi, yani “cins tashihi” işlemi ile “ticarethane” ibaresinin “mesken” olarak güncellenmesi gerekmektedir.