İTO Başkanı Avdagiç: Türkiye, Suriye’de yeni kurulan yapının en büyük tahlil ortağı olacak

Şekib Avdagiç, yaptığı değerlendirmede, 2024’ün enflasyonla ve finansal istikrarın sağlanması için uğraşla dolu bir yıl olarak geçtiğini belirterek, enflasyonun orta vadede tek haneye indirilmesi ve tek hanede kalıcı hale getirilmesinin yol haritasında en kritik yılın geçirildiğini söyledi.

Avdagiç, bu yılın yüzde 45-46 bandında bir enflasyonla kapatılacağına işaret ederek, “2025 yılında da devam edecek uygulamalar olacaktır. Önümüzdeki yılla ilgili Merkez Bankası enflasyon maksadını yüzde 21 olarak revize etti.” dedi.

Bu yıl alınan önlemler ve uygulamalar ile 2025 yılında öngörülen enflasyon gayesine ulaşma konusunda gerekli adımların atılmaya devam edilmesi gerektiğine dikkati çeken Avdagiç, “Tabii burada çok hassas bir istikrar kurulması kıymetli. Bu yılki siyasetler içinde başarılı olunan ve uzaklık alınan bahisler olmakla birlikte, iş dünyasının önemli yükler yüklendiği süreçler de gündeme geldi. Onları da dikkate almak lazım.” tabirlerini kullandı.

Avdagiç, iç talepte bir yavaşlama eğiliminin gözüktüğünü ancak bunun şimdi bindeler mertebesinde olduğunun altını çizerek, “Çok önemli bir yavaşlama eğilimi şimdi yok. Bu manada da bilhassa son periyotta ekonomik siyasetin sağlıklı yürütülebilmesi için oluşturulan bir faiz siyaseti var. Faiz siyasetine bağlı olarak, muhakkak gelir kümeleri yani burada yüklü olarak mevduat sahiplerine yönelik önemli bir faiz geliri ortaya çıktı. Münasebetiyle o kesimde kayda paha bir harcama kabiliyeti ile karşı karşıya kaldık.” diye konuştu.

Bu yıl yüksek gelir sahiplerinin tüketimin yavaşlamasını engelleyici bir davranış içinde olduğunu da gözlemlediklerini lisana getiren Avdagiç, “Dolayısıyla bu tüketimdeki yavaşlamayı değerlendirirken bunun yüzde 20’lik dilimler halinde toplumun harcama yapan kesitlerini segmentize ederek gözlemlemek ve buna nazaran pahalandırmak daha gerçek olacaktır. Tek bir sayı, bütün gelir kümelerinin harcama davranışlarını simüle etmiyor. 2025 yılında bu mevzuda siyasetimizi yürütürken bu mevzunun da dikkate alınması gerektiğini düşünüyorum.” dedi.

“Trump’ın siyasetleri çok daha radikal ve keskin olacak”

Şekib Avdagiç, Türkiye’nin en büyük pazarının Avrupa Birliği ve Avrupa Birliği’nin etrafındaki ülkeler kümesi olduğunu söz ederek, burada talepte bir düşme yaşandığını, bunun 2025 yılında da süreceğini öngördüklerini söyledi.

Trump 2.0 devriyle karşı karşıya kalınacak bir periyoda girildiğini belirten Avdagiç, “Trump’ın buradaki siyasetleri çok daha radikal ve keskin olacak. Trump 2.0’ın getireceği kimi yeni uygulamalarla bağlı olarak, ihracattaki mümkün kayıplarımızı ABD ile yapacağımız ihracatla karşılaşabileceğimizi öngörüyorum.” dedi.

Avdagiç, bu devirde aşikâr segmentlerde, eser kümeleri bazında bilhassa ABD’ye büyük ölçüde ihracat yapan ülkelerin o eser kümelerine yönelik yüksek tanımların devreye gireceğini öngördüklerini belirterek, şunları aktardı:

“Trump 2.0 devrinde Türkiye, yüksek gümrük vergisi uygulanacak ​​​​​​​ülkelerin eser kümelerine karşı üretici olduğu mevzularda daha rekabetçi hale gelecektir ve bu kalemlerle ilgili ABD’ye yönelik ihracatını artırma imkanı bulabilecektir. Bu hem sanayi eserleri için geçerli hem de besin, dokuma üzere konvansiyonel eserler için de geçerli olabilecektir. Münasebetiyle bu manada makul bir fırsat penceresi gözüküyor burada.” diye konuştu.

Bu yıl yüklü olarak ihracata yönelik çalışan emek ağır dallarda bir daralma yaşandığını söz eden Avdagiç, şunları kaydetti:

“İhracat sayılarına net yansımasını görüyoruz. Dokumacılık, hazır giysi, konfeksiyon, saraciye, triko, deri üzere bölümlerde, çorap üzere dallarda önemli bir daralma yaşanıyor. 2025 yılında da bu azalmanın süreceğini öngörüyoruz. Çok uzun vakittir şikayetçi olmayan otomotiv, kimya ve beyaz eşya üzere dalların de bu kur siyasetinden ötürü önemli bir sıkışıklıkla karşı karşıya kaldığını gözlemledik. Bu kesimlerdeki firmaların da yeni proje ve yeni pazar oluşturma konusunda zahmet çektiğini biliyoruz.”

“Eximbank kredi maliyetlerinin daha makul bir noktaya gelmesi lazım”

Şekib Avdagiç, Türkiye’de istihdamın, maliyetler içindeki hissesinin makul bir yerde dengelenmesi ve rekabetçilikte makul bir yere gelinmesi için kur siyaseti, ihracat teşvikleri, Eximbank kredileri başta olmak üzere ihracatçıya ve ihracatçıya çalışan bölümlere yönelik iyileşmelerin artarak 2025 yılında devam etmesini beklediklerini tabir etti.

Bu yıl Eximbank kredilerinde iyileştirmeler olduğunu lakin bunun daha da uygun bir noktaya taşınması gerektiğine dikkati çeken Avdagiç, “Eximbank kredi maliyetlerinin daha makul bir noktaya gelmesi lazım. Burada Eximbank kredileri kullanılırken faizin peşin alınması, kontrgaranti istenmesi üzere maliyeti artıran ögeler var. Münasebetiyle hem İhracatı Geliştirme AŞ (İGE) hem de Türk Ticaret Bankası sayesinde başka bankaları da işin içine katarak ihracatçıya sağlanan finansal dayanakların daha makul maliyetlerle devreye girmesi lazım.” halinde konuştu.

“Suriye’deki devlet yapısının daha stabil hale gelmesi gerekiyor”

Suriye’de yaşanan sürecin çok yeni bir süreç olduğunu belirten Şekib Avdagiç, işin ekonomik boyutunda kısa vadede gerçekleşebilecek kimi adımlardan evvel Suriye’deki devlet yapısının daha stabil hale gelmesi gerektiğini lisana getirdi.

Avdagiç, iş fırsatlarını konuşmadan önce kardeş Suriye halkının, Suriye Devleti’nin tam manasıyla bütüncül bir istikrara kavuşması gerektiğini tabir ederek, “Tabii ki buradaki süreçler olağanlaştıkça en değerli ve en büyük ticaret ortağının da Türkiye olacağını beklemek pek realist, gerçekçi bir yaklaşım olur. Lakin Suriye’deki süreci Türk iş adamları için, Türk iş dünyası için bu türlü bir fırsat penceresi olarak görmekten çok dost, kardeş, komşu bir ülkede oluşan istikrara evvel katkı vermemiz lazım. Onun sonucu olarak ortama çıkacak duruma nazaran de tabi ki Türkiye hem en yakın komşusu olarak hem ekonomik manada en kuvvetli komşusu olarak Suriye’de o süreçlere katılacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye’nin Suriye’de yeni kurulan yapının da en büyük tahlil ortağı olacağını kaydeden Avdagiç, şöyle devam etti:

“11-12 yıldır Suriyeli konuklarımıza bağlı olarak çok önemli bir Türkiye’yi bilen, Türkçe bilen, Türk iş hayatını ve toplumsal ortamı çok yeterli tanıyan bir kuşak yetişti. Bu kuşak sayesinde, geri dönüşlerden sonra Türkiye-Suriye ilgilerinin her istikametten politik, siyasi ve ekonomik manada çok daha düzgün bir yere evrileceğinin de beklentisi içindeyiz. Yine inşa olsun, oradaki mal ve hizmetlerin tedariki manasında olsun, birtakım projelerin hayata geçirilmesi ve oradaki kamu ve özel dal kurumlarının ayağa kaldırılması manasında olsun Türkiye, Suriye’de yeni kurulan yapının da en büyük tahlil ortağı olacaktır. Şu anda hem İslami olarak hem insani olarak birinci baktığımız bahis Suriye’deki Suriye halkının tam manasıyla istikrarlı bir sürece kavuşması.”