İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI Ocak 2025 Raporu

Ekonomik büyümenin önemli bir göstergesi olan imalat sanayi performansı, İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından hazırlanan Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ocak 2025 dönemi sonuçlarıyla değerlendirildi. Bu rapor, imalat sektöründeki faaliyetlerin seyrine dair en güvenilir verileri sunmakta. Eşik değer olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm değerlerin sektördeki iyileşmeyi işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Aralık ayında 49,1 seviyesinde bulunan Manşet PMI, Ocak ayında 48,0 düzeyine gerileyerek üst üste onuncu ay 50,0 eşik değerinin altında kalmış durumda. Faaliyet koşullarındaki bozulma, hafif olmakla birlikte son üç ayın en belirgin seviyesinde gerçekleşti.

İmalat sanayi üretiminde yaşanan düşüş, 2024’ün son ayında neredeyse durma noktasına gelmesinin ardından, Ocak ayında yeniden hız kazandı. Talep koşullarındaki baskının sürmesi, yeni siparişlere ilişkin verilere de olumsuz yansıdı. Hem toplam yeni siparişler hem de yeni ihracat siparişleri, bir önceki aya göre yavaşlama kaydetti. Ocak ayında imalatçılar, aylık bazda üst üste ikinci kez istihdam azalttı; ancak çalışan sayısındaki düşüş sınırlı düzeyde gerçekleşti.

Girdi Stoklarında Azalma ve Girdi Maliyetleri

Satın alma faaliyetlerinin yavaşlaması, girdi stoklarında da azalmayı beraberinde getirdi. Girdi talebindeki zayıf seyrin etkisiyle, tedarik zincirleri üzerindeki baskı hafifledi. Teslimat sürelerindeki artış, ılımlı düzeyde ve son dört ayın en düşük oranında gerçekleşti. Girdi maliyetleri enflasyonu, önceki aya göre ivme kazanmasına rağmen tarihsel ortalamasının altında kaldı. Girdi fiyatlarındaki artış, ham madde ve yakıt maliyetlerindeki yükseliş, ücret zamları ve liradaki değer kaybı gibi bir dizi faktörden kaynaklanmaktadır. Bu gelişmeler sonucunda, nihai ürün fiyatları enflasyonu Ocak ayında hızlanarak son dört ayın en yüksek düzeyine ulaştı. Ancak girdi maliyetlerinde olduğu gibi satış fiyatlarındaki artış da seri ortalamasının altında kaldı.

S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, anket verileri hakkında değerlendirmede bulundu:

“Türk imalat sanayi üretimindeki düşüş, Aralık ayında neredeyse durma noktasına geldikten sonra Ocak ayında yeniden hız kazandı. Bu durum, bir miktar hayal kırıklığı yaratmanın yanı sıra talepteki kırılganlığın devam ettiğine işaret ediyor. Firmalar, önümüzdeki aylarda talep koşullarının yeniden toparlanarak büyümeyi destekleyeceği beklentisinde olacaklar.”

Yeni Siparişlerdeki Düşüş ve Sektörel Analiz

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Ocak 2025 raporu, bazı sektörlerin ihracatta kaydettiği iyileşmeye rağmen toplam yeni siparişlerde genel bir yavaşlama sinyali verdi. Sonuç olarak, gıda ürünleri hariç tüm sektörlerde üretim azaldı. İstihdamını artıran sektörler ise oldukça sınırlı kaldı. Başta kara ve deniz taşıtları olmak üzere, enflasyonist baskılar artış belirtileri gösterdi. Ocak ayında yeni siparişler, anket kapsamında izlenen 10 sektörün tamamında ivme kaybederken, gıda ürünleri ile kimyasal, plastik ve kauçuk sektörlerinde büyümeden yavaşlamaya geçildi. En keskin daralma ise tekstil ürünlerinde gözlemlendi.

Toplam yeni siparişlerdeki genele yayılı düşüşe rağmen, yeni ihracat siparişleri sektörlerin yarısında artış gösterdi. Ocak ayında yalnızca gıda ürünleri büyüme kaydetti. İhracattaki genişleme, özellikle elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe güçlü bir şekilde gerçekleşti ve Eylül 2021’den bu yana en yüksek oranı kaydetti. Yeni siparişlerdeki görünümle kıyaslandığında, üretimde küçük bir farkla daha olumlu bir tablo ortaya çıktı. Ocak ayında sadece gıda ürünleri büyüme kaydederken, yeni siparişlerdeki duruma benzer şekilde üretimde de en belirgin yavaşlama tekstil ürünleri sektöründe yaşandı. Gıda ürünleri ile makine ve metal ürünleri, 2025 yılı başında da yeni personel almaya devam etti. Bu iki sektör, yeni istihdam yaratma açısından istisna oluşturmaya devam etti.

Girdi Fiyatlarındaki Artış ve Sektörel Durum

Anket kapsamında izlenen 10 sektörden dokuzunda girdi maliyetleri enflasyonu Aralık ayına göre artış gösterdi. Bu eğilimin tek istisnası kimyasal, plastik ve kauçuk ürünler oldu. Girdi fiyatlarındaki en hızlı yükseliş kara ve deniz taşıtlarında, en ılımlı artış ise ana metallerde gerçekleşti. Kara ve deniz taşıtları aynı zamanda rapor kapsamındaki sektörler arasında nihai ürün fiyatlarının da en hızlı arttığı sektör oldu. Aralık ayında bazı sektörlerin fiyat indirimine gitmesinin ardından, Ocak ayında tüm sektörler satış fiyatlarını artırdı. Ocak ayında satın alma faaliyetleri genel olarak yavaşlama kaydetti. Üretimde olduğu gibi girdi alımlarında da artış yaşanan tek sektör gıda ürünleri oldu. Bununla birlikte, stok seviyelerinde artış belirtileri gözlemlendi. Elektrikli ve elektronik ürünler sektörünün girdi stoklarında anket tarihinin en yüksek oranlı artışı görülürken, makine ve metal ürünleri sektöründe ise son dokuz yılın en belirgin stok birikimi gerçekleşti.