İngiltere Konut Piyasasında Güncel Gelişmeler
Nationwide Building Society tarafından yayımlanan güncel verilere göre, İngiltere’de yıllık ev fiyatı artış hızı Aralık ayındaki %4.7 oranından Ocak ayında %4.1 seviyesine düşmüştür. Ülke genelinde ev fiyatlarında aylık bazda sadece %0.1 artış kaydedilirken, bir önceki ay %0.7’lik bir artış gözlemlenmiştir. Ortalama ev fiyatları ise £268,213 olarak belirlenmiştir.
İlk Kez Ev Sahibi Olma Zorlukları
İlk kez ev sahibi olmayı hedefleyen bireyler, ev fiyatlarının ortalama gelir seviyelerine oranla oldukça yüksek olmasından dolayı önemli zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. 2024 yılı sonuna kadar, ilk kez ev alanların ev fiyatı ve gelir oranının 5.0 seviyesinde seyredeceği öngörülmektedir ve bu durum, uzun dönem ortalamasının üzerinde bir seviyeyi işaret etmektedir. Yüksek peşinat talepleri, kira artışları ve genel yaşam maliyetlerindeki artış, alıcıların birikim yapmasını zorlaştırmaktadır. Bu bağlamda, 2023/24 döneminde ilk kez ev sahibi olacak bireylerin yaklaşık %40’ının peşinat desteğini aile bireylerinden veya yakın çevrelerinden almak zorunda kalacağı öngörülmektedir. Bu durum, genç alıcıların konut piyasasında karşılaştığı temel zorluklardan biri olarak değerlendirilmektedir. Yaş gruplarına göre yapılan incelemelerde, özellikle 25-34 ve 35-44 yaş arasındaki bireylerin ev sahibi olma oranlarının, 2004 yılındaki zirve seviyelerinin altında kaldığı görülmektedir.
Stamp Duty Değişikliklerinin Etkisi
İngiltere ve Kuzey İrlanda’da damga vergisi uygulamalarında yapılacak değişiklikler, piyasanın önümüzdeki aylarda daha hareketli bir seyir izlemesine neden olmaktadır. 1 Nisan itibarıyla, ilk kez ev alanlar için geçerli olan “sıfır oranlı” damga vergisi bandı, mevcut £425,000’lik sınırdan £300,000’e indirilecektir. Bu değişiklik öncesinde, alıcılar işlemlerini tamamlamak amacıyla yoğun bir şekilde piyasaya yönelmektedirler. Piyasa aktörlerinin değerlendirmelerine göre, damga vergisi artışının geçerli olacağı tarihe kadar yapılan işlemlerde fiyat pazarlıklarının sınırlı kalması, evlerin liste fiyatları üzerinden alıcılar tarafından satın alındığını göstermektedir. Alım-satım işlemlerinde, aceleci kararların alınması sonucunda bazı satıcıların fiyat müzakerelerine gitmek durumunda kaldığı gözlemlenmektedir. Görülen veriler ve piyasa dinamikleri, konut piyasasının mevcut ekonomik koşullar altında bile belirli bir dayanıklılık gösterdiğini ortaya koymaktadır. Yüksek talep, damga vergisi değişikliği öncesi yaşanan hareketlilik ve ilk kez ev sahibi olma sürecinde karşılaşılan zorluklar, konut piyasasının önümüzdeki aylarda da yoğun bir şekilde işlem görmesine neden olacaktır. Bu süreçte, alıcı ve satıcıların zamanlama ve strateji belirleme konularında dikkatli davranmaları büyük önem taşımaktadır.