İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) aralıkta ölçülü düşüş kaydetti.
İSO tarafından yayımlanan ve eşik bedel 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların kesimde güzelleşmeye işaret ettiği sonuçlara nazaran, kasımda 48,3 olan Manşet PMI aralıkta 49,1’e yükselerek imalat bölümündeki yavaşlamanın son 8 ayın en düşük düzeyinde gerçekleştiğine işaret etti.
Üretimdeki azalma son 9 ayın en düşük seviyesinde
Sektördeki faaliyet şartlarında bozulmanın durma noktasına yaklaşması, son ankette birçok alt endeksin çizdiği görünüm ile tutarlılık sergiledi. Talepteki göreli düzgünleşme sinyalleriyle birlikte üretimde düşüş ölçülü seviyeye geriledi ve dokuz aylık mevcut yavaşlama periyodunun en düşük oranında gerçekleşti. Buna karşılık talepte süren baskılara bağlı olarak yeni siparişlerde yavaşlama devam etti. Kelam konusu yavaşlama hala bariz olmasına karşın nisan ayından bu yana en düşük düzeyde kaydedildi. Emsal halde yeni ihracat siparişlerinde de daralma daha hafif gerçekleşti.
İstihdamda azalma
Yeni siparişlerdeki yavaşlık nedeniyle imalatçılar satın alma faaliyetlerini, stok seviyelerini ve istihdamı azalttı. İstihdamdaki gerileme, kasımdaki artışı takip etti. Fakat her üç göstergede de düşüşler ölçülü düzeyde gerçekleşti.
Girdi maliyetleri aralıkta besbelli bir biçimde artarken firmalar bu artışı ham husus fiyatlarındaki yükseliş ile Türk lirasının dolar karşısındaki paha kaybına bağladı. Girdi maliyetleri enflasyonu son üç ayın en yüksek düzeyine çıkmasına karşın 2024 yılı ortalamasının çok altında kaldı.
Nihai eser fiyatlarında artış sürat kesti
Nihai eser fiyatları enflasyonu ise beş yıldan uzun bir devrin en düşük suratına geriledi ve artış ölçülü seviyede kaydedildi. Birtakım firmalar ham husus maliyetlerindeki artış nedeniyle sonuncu eser fiyatlarını yükseltirken öbürleri ise satışlarını garanti altına alma eforuyla müşterilerine fiyat indirimleri sağladı.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket bilgileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Türkiye’nin 2024 yılı sonuna ait PMI data seti, 2025 yılında dal için umut verici bir tablo çizdi. Faaliyet şartlarında yavaşlama devam etmekle birlikte epeyce hafif seviyede gerçekleşti ve anket kapsamındaki birçok alt endekste düzgünleşme işaretleri görüldü. Bu seyir 2025 yılının başında da devam ettirilebilirse, bölümün tekrar büyümeye geçtiğini görebiliriz. Geçen yıllara nazaran enflasyonist ortamın çok daha ölçülü seyretmesi de bölümün gelecekteki performansına yardımcı olacaktır. Kesin eser fiyatlarındaki artış Aralık ayında çok ölçülü seviyede ve beş yıldan uzun bir devrin en düşük oranında arttı.”
Üretim ve yeni siparişler yaygın formda yavaşladı
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Aralık ayı raporuna nazaran, Kasım’da anket kapsamında izlenen 10 daldan dokuzu üretimini yavaşlatırken, aralıkta bu sayının yediye inmesi göreli bir güzelleşmeye işaret etti. Üretimde en sert düşüş giysi ve deri eserlerinde gerçekleşirken, büyüme sırf kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri ile besin eserlerinde kelam konusu oldu. Besin bölümünün üretiminde artış eğilimi üçüncü aya ulaştı. Elektrikli ve elektronik eserlerde ise bir evvelki aya nazaran değişim gözlenmedi.
Üretimde olduğu üzere yeni siparişlerde de artışlar yalnızca kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri ile besin eserleri kesimleriyle hudutlu kaldı. Başka kesimlerde ise, ana metal sanayi başta olmak üzere, daralma kaydedildi. Yeni ihracat siparişleri de takip edilen 10 kategoriden yedisinde yavaşladı. İstihdam hacmi, besin imalatçıları ile makine ve metal eserleri firmalarında artarken öbür kesimlerde düşüş sergiledi. Çalışan sayılarında en bariz azalma ise giysi ve deri eserleri bölümünde yaşandı. Misal bir tablo satın alma faaliyetlerinde de gözlendi. Girdi alımları sırf kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri ile besin dallarında artış kaydetti.
Aralık ayında enflasyonist baskıların hafiflediğine ait sinyaller güçlendi. Kesimlerin çoğunluğunda girdi maliyetlerindeki yükseliş Kasım ayına nazaran sürat kesti. Girdi fiyatlarında en süratli artış metalik olmayan mineral eserlerde, en yavaş artış ise ana metallerde gerçekleşti. Ana metal kesiminde enflasyon beş yıldan uzun bir periyodun en düşük seviyesinde ölçüldü. Maliyet enflasyonundaki gerileme ve talepteki sakinliğin tesiriyle dokuma, giyim-deri ve ana metal dalları satış fiyatlarında indirime gitti. Böylelikle 10 dal içerisinde satış fiyatlarının düştüğü kesim sayısı Kasım’da iki iken aralıkta üçe çıktı. Öteki taraftan, eser fiyatlarında en bariz artış ise enflasyonun marttan bu yana en yüksek düzeye ulaştığı makine ve metal eserleri dalında izlendi.