• YARIM ALTIN
    14.167,00
    % 0,17
  • AMERIKAN DOLARI
    40,3805
    % 0,21
  • € EURO
    47,1053
    % 0,62
  • £ POUND
    54,3683
    % 0,32
  • ¥ YUAN
    5,6264
    % 0,35
  • РУБ RUBLE
    0,5143
    % -0,44
  • BITCOIN/TL
    4765411,199
    % -0,36
  • BIST 100
    10.359,23
    % -0,11

İktisatta 2025 nasıl geçecek? S&P ve Fitch’ten Türkiye değerlendirmesi

İktisatta 2025 nasıl geçecek? S&P ve Fitch’ten Türkiye değerlendirmesi

Ekonomi yöntiminin enflasyonla uğraşta kararlı duruşu ve para siyasetlerinde sıkılaşma, Türkiye’nin kredi notunda da düzgünleşme sağladı. Üç büyük kredi derecelendirme kuruluşu bu Türkiye’nin kredi notunu iki basamak yükseltti. İktisattaki müspet seyri kıymetlendiren S&P Kıdemli Yöneticisi Frank Gill ve Fitch Ratings Kıdemli Yöneticisi Erich Arispe Morales, 2025’te de olumlu havanın devam edeceğini öngördü.

Enflasyonda özel tüketim direnci

CNBC-e’nin haberine nazaran Türkiye’de yıl sonu enflasyon öngörüsünü yüzde 42’den 45’e revize ettiklerini lisana getiren Gill, iktisatta temel zorluğun enflasyonun düşürülmesi olduğunu belirterek, “Bu sıkıntı bir süreç ve özel tüketim hayli sağlam. Türk yetkilileri talebi büsbütün düşürmek değil, yumuşatmak istiyor” dedi.

Gill, döviz kurundaki gelişmeler dahil birçok faktörün enflasyon ve büyümeyi etkileyebileceğini belirterek, “Bu kapsamda 2025 yıl sonu enflasyon öngörümüz yüzde 24. Enflasyonun 2026 sonunda yüzde 15’in biraz üzerinde olacağını öngörüyoruz. Tek haneli enflasyonu fakat 2027 sonunda bekliyoruz” değerlendirmesinde bulundu.

İlk faiz indiriminde 250 baz puan beklentisi

Merkez’in faiz kararlarında ihtiyatlı davranacağını ve birinci indirim için minimum fiyatın bekleneceğini öngören Gill, 2025’in ocak yahut şubat ayında birinci indirimin geleceğini söyledi.

Gill, buna karşın TCMB’nin bu ay sonundaki toplantısında para siyasetinde bir gevşeme mümkünlüğünü da büsbütün göz gerisi etmemek gerektiğini lisana getirerek, şöyle konuştu:

“Faiz indiriminin bu ay mı yoksa ocakta mı yapılması konusunda çok büyük bir fark olduğunu düşünmüyorum. Daha kıymetli olan, piyasaya verilecek bildiriler ve faiz indiriminin boyutu. Bu nedenle, TCMB’nin ihtiyatlı davranacağını ve birinci kesintinin 250 baz puan düzeyinde olacağını öngörüyorum. Siyaset faizinin mevcut enflasyon düzeylerinin üzerinde kalacağını düşünüyorum. 2025 boyunca siyaset faizinin daima olarak manşet enflasyonun yüzde 3-4 puan üzerinde kalmasını bekliyoruz.”

Türk lirasına itimat not kararlarını etkileyebilir

Gelecek yıl Türkiye’nin kredi notunda artış olup olmayacağına ait ise Gill, Türkiye iktisadının durağan görünümünün sürdüğünü belirterek, “Türkiye’nin BB- notuna yönelik riskler istikrarlı. Odağımız, siyaset yapıcıların enflasyonu düşürmesi, kâfi net döviz rezervlerinin korunması ve bütçe açığının kademeli olarak daraltılması eşliğinde Türkiye iktisadının yumuşak bir iniş yapmasının sağlanması” dedi.

Gill, yetkililerin Türk hane halkının Türk lirasına olan itimadını tekrar tesis etmesindeki ilerlemenin notu etkileyebileceğine işaret ederek, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Bu ilerlemeyi nasıl ölçeriz? Döviz mevduatları ve kur muhafazalı mevduatların toplam mevduat tabanının hala yüzde 42-43’ünü oluşturduğuna baktığımızda, bu oranın daha düşük düzeylere inmesi halinde, notun yükselmesi tarafında bir baskı oluşturabileceğini düşünüyorum. Lakin bu, 2025 ve muhtemelen 2026 boyunca para siyasetinin niteliğini, kararlarını ve sonuçlarını yansıtacaktır.”

Yeni ABD hükümetinin ticaret ortaklarını gümrük tarifesi uygulamakla tehdit ettiğini anımsatan Gill, bu tarifelerden etkilenebilecek Avrupa’daki düşük büyümenin Türk iktisadı üzerinde ikincil tesirleri olabileceğini ve bu nedenle 2025’in bilhassa Gümrük Birliği’ndeki ekonomiler olmak üzere birçok ülke için karmaşık olacağını kaydetti.

Türkiye’nin kredi notu 2021 öncesi düzeye döndü

Fitch Ratings Kıdemli Yöneticisi ve Gelişmekte Olan Avrupa Ülkeleri Başkanı Morales de Fitch’in bu yıl Türkiye’nin kredi notunu iki kere artırarak BB-‘ye yükselttiğini ve görünümünü durağan olarak belirlediğini anımsattı.

Türkiye’nin kredi notunun 2021 öncesi düzeye geri döndüğünü lisana getiren Morales, “2023’ün ortalarından beri uygulanan siyaset değişikliği ve daha klasik para siyasetine dönüş, Türkiye’nin makro-finansal istikrar risklerinin azalmasını sağladı” dedi.

Morales, milletlerarası rezervlerin düzeyi ve bileşiminde değerli bir güzelleşme görüldüğüne, cari açıktaki azalma ve kur muhafazalı mevduatlardaki düşüşe dikkati çekti.

Enflasyonist baskıları azaltmanın bu yıl olduğu üzere temel siyaset zorluğu olmaya devam edeceğini söyleyen Morales, “Enflasyonun yılın son çeyreğinde öngörülenden güçlü bir ivme kazanması ve enflasyon beklentilerinin yüksek seyretmesi, 2024’teki nakdî sıkılaşmaya karşın enflasyon kaynaklı baskıların denetim altına alınmasının zorluğuna işaret ediyor.” değerlendirmesinde bulundu.

‘TCMB siyaset faizini 2025 sonunda yüzde 29’a düşürecek’

Morales, bu kapsamda yüzde 46 olarak öngördükleri 2024 yıl sonu enflasyonunun 2025 sonunda yüzde 24 düzeyine gerilemesini beklediklerini bildirdi.

Tahminlerinin sıkı para siyaseti duruşu, kıymetli mali konsolidasyon ve taban fiyat ayarlaması dahil gelir siyasetlerinin Merkez Bankasının dezenflasyon yörüngesiyle uyumlu olacağı beklentisine dayandığını anlatan Morales, “Merkez Bankasının kademeli gevşeme döngüsüne 2025 başında başlayacağı ve siyaset faizini 2025 yılı sonunda yüzde 29’a düşüreceği tarafındaki görüşümüzü koruyoruz. Ayrıyeten Merkez Bankasının sıkı mali duruşu desteklemek için makro ihtiyati önlemleri kullanmaya devam etmesini bekliyoruz” diye konuştu.

Morales, 2025’te not artışı ihtimaline ait ise, şunları kaydetti:

“2024’te yapılan iki not artırımının akabinde Türkiye’nin kredi notunda daha fazla güzelleşmenin, BB- notuna sahip emsal ülkelere nazaran yüksek seyreden enflasyon ve daha zayıf para siyaseti nedeniyle biraz daha yavaş olması mümkün. Enflasyon, Türkiye için kıymetli bir kırılganlık oluşturuyor.”

Türkiye’nin 2024’teki kredi not artışları

Türkiye’nin 2023’ün ikinci yarısından itibaren iktisatta ortodoks siyasetler uygulamaya başlamasının akabinde, 2024 kredi notu ve görünümünde değerli güzelleşmenin sağlandığı bir yıl oldu.

Fitch Ratings, Mart 2024’te Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunu “B”den “B+”ya yükseltirken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çıkardı. Kuruluş, Eylül 2024’teki değerlendirmesinde ise kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltti, not görünümünü durağana çevirdi.

S&P Küresel Ratings de Mayıs 2024’te yayımladığı yılın birinci değerlendirmesinde, Türkiye’nin kredi notunu “B”den “B+”ya çıkardı, kredi notu görünümünü “pozitif” olarak korudu.

Kuruluş Kasım 2024’te Türkiye’nin uzun vadeli kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltti ve kredi notu görünümünü “durağan” olarak belirledi.

Moody’s ise Ocak 2024’te Türkiye’nin kredi notunu “B3” olarak teyit ederken, not görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çevirdi.

Moody’s Temmuz 2024’teki değerlendirmesinde Türkiye’nin kredi notunu iki basamak birden yükselterek “B3″ten “B1″e çıkardı, kredi notu görünümünün “pozitif” olarak korunduğunu bildirdi.

Kredi derecelendirme kuruluşları bir hükümetin borcunu geri ödeme kabiliyetini ölçen ülke kredi notlarının yayınlanması yoluyla kelam konusu ülkenin borç maliyetinin belirlenmesinde değerli bir rol oynarken, ülke notları yatırımcıların devlet tahvillerine yatırımlarında risklerin kıymetlendirilmesi için bir ölçüt olarak kullanılıyor.

Not yükseltme yahut düşürme üzere değişiklikler, bir ülkenin milletlerarası sermaye piyasalarından borçlanma maliyetlerini etkiliyor.

YORUMLAR YAZ