İhracatın 2024 Yılına Zayıf Başlangıcı ve İyileşme Sinyalleri

İhracatın Yeni Yıla Zayıf Başlangıcı ve İyileşme Belirtileri

İhracat, 2024 yılına zayıf bir başlangıç yaparken, öncü göstergeler Avrupa’daki zayıf talebe rağmen toparlanma sinyalleri veriyor. ISO İhracat İklimi Endeksi, Ocak ayında 51,2 seviyesine yükselerek, ihracatçıların geleceğe dair umutlu olduklarını gösterdi. Endeks, üst üste 13. ayda da iyileşmeye işaret etti.

ISO ile S&P Global tarafından derlenen imalat sanayi PMI verileri, ihracat siparişleri bakımından karamsar bir tablo çizerken, “Talep ortamındaki durgunluk, yeni siparişlere ilişkin verilere de yansıdı. Hem toplam yeni siparişler hem de yeni ihracat siparişleri, önceki aya göre yavaşlama kaydetti.” şeklinde bir değerlendirme yapıldı.

Öte yandan, Akbank Ekonomik Araştırmalar, Ocak ayına ilişkin öncü dış ticaret verilerini değerlendirdi. Ticaret Bakanlığı’nın geçici verilerine göre, dış ticaret dengesi Ocak ayında 7,7 milyar $ açık verirken, 12 aylık birikimli dış ticaret açığı 82,2 milyar $’dan 83,7 milyar $’a yükseldi. Dış ticaret açığı, mevsimsellikten arındırılmış olarak bir önceki aya kıyasla iyileşmeye devam etti. Bu iyileşmede, altın ve enerji ithalatındaki azalışın yanı sıra, altın ve enerji hariç dengedeki iyileşme önemli bir rol oynadı.

• Ocak ayında altın ithalatı 1,5 milyar $ ile önceki 3 aylık ortalamanın (1,9 milyar $) altında gerçekleşti.
• Mücevherat ithalatının da gerilediği gözlemlendi.

İhracat (mevsimsellikten arındırılmış) Ocak ayında aylık bazda %1,4 artış gösterdi. Altın ihracatındaki artış ivme kaybetmekle birlikte devam etti ve Ocak ayında 384 milyon $ olarak gerçekleşti. Enerji ihracatı da Ocak ayında 1,3 milyar $’a yükseldi. Ayrıca, altın ve enerji hariç ihracat (mevsimsellikten arındırılmış) aylık bazda %1,1 artış gösterdi. Euro-dolar paritesindeki iyileşmenin, Ocak ayındaki ihracat artışına destek verdiği düşünülüyor.

ISO, ihracat iklimi endeksini değerlendirirken şu yorumu yaptı:

“Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İSO Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi’nin Ocak ayı sonuçları açıklandı. Endekste eşik değer olan 50’nin üzerindeki tüm rakamlar, ihracat ikliminde iyileşmeye; 50’nin altındaki değerler ise bozulmaya işaret ediyor. Sonuçlara göre, Aralık ayında 50,9 olan İSO İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi, Ocak ayında 51,2’ye yükseldi ve dış talep koşullarında üst üste 13. ayda da iyileşme işareti görüldü. Söz konusu iyileşme, ılımlı olmakla birlikte, Ağustos 2024’ten bu yana en belirgin düzeyde gerçekleşti.”

Avrupa’daki Zayıflık ve Olumsuz Etkileri

İmalat sanayisi ihracatında, %8’lik payı ile Türkiye’nin en büyük dış pazarı konumundaki Almanya’da üretim, 7 aylık düşüşün ardından Ocak ayında yatay bir seyir izledi. Birleşik Krallık ve ABD’de ise ekonomik aktivite, 2024’ün son ayına göre ivme kaybetmesine rağmen, Ocak ayında da genişleme bölgesinde yer aldı. Geçen ay Türkiye’nin en büyük 10 ihracat pazarı arasında üretimde güçlü artış sergileyen diğer iki ülke ise İspanya ve Rusya oldu. Ancak, Avrupa’nın bazı önemli pazarlarında gözlemlenen zayıflık belirtileri, genel görünümü olumsuz etkiledi. İtalya, Fransa, Hollanda ve Romanya’da üretim, yeni yıla daralmayla başladı. Romanya’daki düşüş, ülkenin 19 aylık anket geçmişinin en yüksek oranında gerçekleşti.

Orta Doğu Ülkelerinde En Yüksek Büyüme

Orta Doğu, en yüksek büyüme oranlarının kaydedildiği bölge olma özelliğini koruyor. Suudi Arabistan’da genişleme, son 1,5 yılın en yüksek hızında kaydedilirken, Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) petrol dışı ekonomik aktivite güçlü artış eğilimini sürdürdü. Benzer şekilde, Hindistan ve Kuveyt’te de üretim güçlü bir şekilde arttı. Anket kapsamında takip edilen ülkeler arasında ekonomik aktivitedeki en belirgin zayıflama ise Güney Afrika’da gözlemlendi. Bu düşüş, son 3,5 yılın en yüksek hızına ulaştı.