Hububat, Bakliyat ve Yağlı Tohumlar Sektörünün Ocak İhracatı ve Gelişmeler

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektörünün Ocak İhracatı

Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektörünün Ocak ayı ihracatı, 2023 yılı itibarıyla 1,03 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. Bu kapsamda, hububat ürünleri; buğday, arpa, çavdar, mısır, pirinç, yulaf, makarna, bitkisel yağlar, bisküvi ile şekerli ve kakaolu ürünler gibi geniş bir yelpazeyi içermektedir.

En Fazla İhracat Yapılan Ülkeler

Ocak ayında toplam hububat ihracatı, 1 milyon tonun üzerinde gerçekleşmiş ve kilogram başına ortalama ihracat fiyatları, geçen yılın aynı ayına göre %4,7 artışla 1 doların üzerine çıkmıştır. Bu dönemde en fazla ihraç edilen mal grubu, 92,6 milyon dolar ile çikolata ve kakao içeren ürünler olurken, bunu 88,3 milyon dolar ile ayçiçek yağı takip etmiştir. Ayrıca, buğday ithalatındaki sınırlamalara bağlı olarak, ihracatı aylık bazda %38,4 azalışla 82,8 milyon dolara gerileyen buğday ununun toplam hububat ihracatı içindeki payı %8’e düşmüştür. En fazla ihracat yapılan ülkeler ise sırasıyla Irak, ABD ve Suriye olmuştur.

Serbest Ticaret Anlaşmaları’nın Önemi

TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, ABD Başkanı Donald Trump’ın ilave gümrük vergileriyle küresel ticaret üzerinde yarattığı baskının artmasıyla birlikte, tarife engellerini en aza indirmeyi amaçlayan Serbest Ticaret Anlaşmaları’nın (STA) öneminin daha da arttığını vurgulamıştır. Tiryakioğlu, sözlerini şu şekilde sürdürmüştür:

• “Ülkeler arasında iş birlikleri ve stratejik ortaklıklar, kazan-kazan ilişkisine dönüşebilir. Ticaretin önündeki engeller, karşılıklı iyi ilişkilerle aşılabilir.”
• “Suriye’de yeni rejimin tüm ülkelere uygulama kararı aldığı gümrük tarifesine karşı, Ticaret Bakanlığımızın girişimleriyle belirli bir kazanım sağlandı.”
• “Suriye’deki iç savaş sürecinde askıya alınan STA’nın yeniden hayata geçirilmesi, bu kazanımları kalıcı hale getirecektir.”
• “Küresel rekabetin arttığı bu dönemde, farklı ülkelerin hedef pazarlarda girişimleri olacaktır. MERCOSUR ile AB arasındaki STA, bizim ihracatta önemli kısıtlamalar yaşadığımız Avrupa’da MERCOSUR ülkelerinin makarna ve çikolata gibi iştigal alanındaki ürünlerini gümrüksüz hale getirmiştir.”

Ayrıca, Ahmet Tiryakioğlu, Ticaret Bakanlığı’nın Serbest Ticaret Anlaşmaları’na 13 ülkeyi daha dahil etmesini olumlu bir gelişme olarak değerlendirmiştir. Rekabetçiliği korumak ve gıda ihracatında katma değeri artırmak için kalite ve standartların yükseltilmesinin yanı sıra, hedef pazarlarda STA’ların artırılmasının da önemli olduğunu belirtmiştir. Ticaret Bakanlığı’nın, İhracatta 2025 Yılı Eylem Planı kapsamında mevcutta 23 ülke ile var olan STA’lara 13 ülke grubunun daha dahil edilmesi yönündeki girişimlerini çok değerli bulduklarını ifade etmiştir.

Buğday Unu İhracatının Geleceği

Tiryakioğlu, buğday unu ihracatının 2025 yılı sonunda da geçen yıl olduğu gibi 3 milyon ton seviyelerinde kalabileceğine dikkat çekmiş ve şu açıklamalarda bulunmuştur:

• “Küresel buğday hasadındaki iyileşmenin ve talepteki düşüşe bağlı olarak fiyatlardaki gerilemenin devam ettiği bir süreçte, Dahilde İşleme Rejimi kapsamında buğday ithalatındaki kısıtlamanın şu an %25’e kadar gevşemesi olumlu bir gelişmedir.”
• “Piyasadaki genel beklenti, bu oranın %50’ye kadar artırılması ve ihraç mallarının tedarik maliyetlerinin azaltılması yönündedir.”
• “Yurt içi ve yurt dışındaki gelişmelere bağlı olarak, buğday unu ihracatımız 2025 yılı sonunda da geçen yıl olduğu gibi 3 milyon ton seviyelerinde kalabilir. Bu durumda, buğday ihracatındaki azalmanın toplam ihracatımıza etkisi, 2024 yılında olduğu gibi 300 milyon doları bulabilir.”