Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Ocak Ayı Nakit Dengesi Raporu
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre, Hazine nakit dengesi Ocak ayında 204,9 milyar TL açık vermiştir. Bu, geçen yılın Aralık ayında kaydedilen 324 milyar TL’lik açık ile karşılaştırıldığında, önemli bir iyileşme göstermektedir. Geçen yılın Ocak ayında ise nakit açığı 207 milyar TL olarak gerçekleşmişti. Bu veriler, enflasyondan arındırılmış nakit bütçe dengesinde kayda değer bir düzelme olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu iyileşmenin kalıcı olup olmayacağı konusunda çeşitli değerlendirmeler yapılmaktadır.
Hazine, Ocak ayında toplam 944 milyar 892 milyon lira gelir elde etmiştir. Bu, geçen yılın aynı ayına göre gelirlerde %50,73 oranında bir artış anlamına gelmektedir. Ayrıca, geçen yıl Ocak ayında 290 milyon lira olan özelleştirme ve fon gelirleri, bu yıl 2 milyar 750 milyon lira seviyesine ulaşmıştır. Öte yandan, Hazine’nin nakit giderleri de Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre %39,09 artışla 1 trilyon 152 milyar 582 milyon liraya ulaşmıştır.
Nakit giderlerinin büyük bir kısmını, 999 milyar 1 milyon lira ile geçen yıla göre %38,48 oranında artan faiz dışı harcamalar, 153 milyar 581 milyon lira ile %43,20 oranında artış gösteren faiz ödemeleri oluşturmaktadır. Genel bütçenin nakit olarak tahsil edilmiş gelirleri ile nakit olarak ödenmiş giderleri arasındaki farkı ifade eden Hazine nakit dengesi, Ocak ayında 204 milyar 939 milyon TL açık vermiştir. Geçen yıl Aralık ayında bu rakam 324 milyar 389 milyon TL iken, geçen yılın aynı ayında Hazine nakit açığı 201 milyar 466 milyon lira olarak belirlenmiştir. Böylece, Hazine nakit açığı bir önceki yıla göre %1,72 artış göstermiştir.
Bu arada, Ocak ayında geçen yılın aynı ayına göre %43,20 artışla 153 milyar 581 milyon liraya ulaşan faiz ödemeleri, Hazine nakit açığındaki artışta önemli bir etken olmuştur. Faiz dışı nakit açığı ise 54 milyar 108 milyon lira olarak gerçekleşmiştir. Geçen yıl Ocak ayında 94 milyar 511 milyon lira olan faiz dışı nakit açığı, bu yıl %42,74 azalışla 54 milyar 108 milyon lira seviyesine düşmüştür. 2024 yılında Hazine, 930 milyar 364 milyon lira faiz dışı nakit açığı vermiştir.
Finansman Durumu
Hazine, Ocak ayında 102 milyar 317 milyon liralık iç borç geri ödemesi gerçekleştirirken, 322 milyar 614 milyon liralık yeni borçlanma gerçekleştirmiştir. Net iç borçlanma, geçen yılın Ocak ayına göre %60,51 oranında artışla 220 milyar 297 milyon lira olmuştur. Dış borçlarla ilgili olarak, Hazine Ocak ayında 5 milyar 87 milyon lira geri ödeme yaparken, 3 milyar 418 milyon lira yeni borç almıştır. Ayrıca, Ocak ayında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’ndan (TMSF) 38 milyon liralık bir aktarım kaydedilmiştir.
Özetle
Hazine nakit gerçekleşmelerindeki durum, açıklanacak Merkezi Yönetim Bütçe verileri için öncü bir gösterge niteliği taşımaktadır. Ocak ayının son iş gününde bankalar aracılığıyla tahsil edilen vergilerin yaklaşık 25 milyar TL’si, tahsilat protokolleri gereğince Şubat ayı Hazine hesaplarına yansıma olmuştur. Özelleştirme ve 4,5 G lisans bedeli, 2B arazi satış gelirleri ile diğer hisse satışı kaynaklı fon gelirleri toplamda 2,750 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Genel bütçenin nakit bazındaki gelir ve giderleri arasındaki farkı ifade eden Hazine nakit açığı, 204,9 milyar lira olarak kaydedilmiştir. Hazine nakit dengesi, geçen yıl 2 trilyon 93 milyar lira açık vermiştir.