‘Franchise’da getiri mevduatı solladı

Recep ERÇİN

Pandemi sonrası yeme içme bölümündeki hareketlilik yararları da gündeme getirdi. Franchise fuarı organizatörü Özhan Erem’in verdiği bilgilere nazaran; yerine nazaran bir çiğköfte dükkânının yıllık getirisi yüzde 350’yi, döner dükkânının da yüzde 105’i buluyor.

Türkiye’de bu yıl 22’ncisi düzenlenen Franchising ve Markalı Bayilik Fuarı “Bayim Olur musun?” fuarı sonrası bir ortaya geldiğimiz Medyafors Yönetim Kurulu Lideri Erem, son birkaç yıl özelinde bakıldığında franchise sistemine yatırım yapanların mevduat, döviz ve yere nazaran daha çok kazandıklarını öne sürdü.

Borsanın ivme kaybettiği, altının dalgalı seyrettiği, dövizin ise artık neredeyse sabit kaldığı ortamda enflasyona karşı birikimlerini korumak isteyenlerin, önümüzdeki devirde faizlerin de düşeceği dikkate alındığında, paralarını işe yatırma eğiliminde olacağını lisana getiren Özhan Erem, “Ekonomide taşların yeri değişecek. Faizin düşme ihtimali yüksek. Birikimi olan arsa, borsa, altın, faiz yerine franchise’a gelip birikimini değerlendirsin. Parayı işe yatırıp, para kazanma devri. 500 bin liraya bir çiğköfteci açıyorsunuz ve açtığınız aydan itibaren 50 ile 150 bin lira kazanıyorsunuz. Ciro değil kazanç” tabirlerini kullandı.

Döner çılgınlığı devam ediyor

Fuarda en güçlü iştirakin döner firmaları tarafından yapıldığını anlatan Özhan Erem, “Bir devir burger çılgınlığı vardı. Sonra lokmacılar arttı. Kahveciler, çiğköfteciler.. Artık döner ön planda. Kafe zincirleri bu sene de fazla idi. Bir firma angus yetiştiriyor eti bayilerine direkt kendi veriyor. Böylelikle fiyat avantajı sağlıyor. Franchise’ı elbette çok yeterli denetim etmeniz lazım. Son yıllarda fastfood yerine fine dining dediğimiz Happy Moon’s, Big Chefs, Midpoint üzere restoranlar ön planda” bilgilerini aktardı.

500 bin TL’ye dükkan paydaşlığı mı?

Bu yıl düzenlenen fuarda 30 binden fazla kişiyi ağırladıklarını 126 firmanın 200 marka ile fuarda yer aldığını kaydeden Özhan Erem, “Tahminlerimize nazaran 1 milyar dolarlık iş hacmi yaratıldı. Biz 500 milyon dolar bekliyorduk. Dünyanın en büyük franchise fuarlarından biri ABD’de, başkası Fransa’da, üçüncüsü de bizde ‘Bayim Olur Musun?” diye konuştu. Teşebbüs sermayesi yatırım paydaşlığı denemeleri yaptıklarını anlatan Özhan Erem, şunları söyledi: “Bir şirket kurup bayi adaylarını dahil edip dükkân açılır. Kurumsal olarak teşebbüs sermayesi yatırım iştirakleri desteklenmeli. Melek yatırımcı üzere düşüşün; 500 bin lirası olan da 5 milyon liralık bir döner dükkânına ortak olabilir. Havuzumuzda 78 bin yatırımcı üyemiz var. 800-1000 marka var.”

Rafa ihracat için takviye şart

Yabancı markaları Türkiye’deki fuarda ağırladıkları üzere Türk firmaların ve bayi adaylarının da yurt dışı fuarlara iştiraki için çalıştıklarını tabir eden Özhan Erem, şunları anlattı: “Devlet teşvik vermiyor. Genel ticaret fuarı kabul ediyor. Yurt dışına örneğin mobilya fuarına yüzde 90 dayanak veriliyor. Mal ihracatı bazen bir seferlik oluyor. Franchise sistemi ile kalıcı ihracat sağlarız. Yeme içme bölümü bize kalıcı ihracat getirir. Örneğin bir duvar kağıdı üreticisi dünyada 130 dükkanı var, birçok franchise, direkt rafa ihracat yapıyor. Örneğin bir kahve firması. İthal ettiği kahveyi alıp kavurup ona özel şurup üretim tesisi kuran zincirler var. Yakında dünyaya açılacaklar. Üretim gücü kuvvetli markalarımızın yurt dışında mağazalaşmak yerine franchise’a yönelmesi âlâ olur. Giysi kesimi, ‘biz yemekçilerle tıpkı yerde mi olacağız’ diyerek uzak durduğu için sağlayacağı faydayı sağlayamadı. Ticaret Bakanlığımıza da talebimizi iletiyoruz. Yurt dışında franchise alacaklara özel kredi verilmesi üzere bir dizi takviye oluşturulabilir.”