Fed Faiz Kararı ve Trump’a Mesaj: Ekonomi Üzerindeki Etkiler

Fed Faizleri Sabit Tutarken Trump’a Mesaj Gönderdi

Çarşamba akşamı beklenildiği üzere, Federal Reserve (Fed) faiz oranlarını sabit tutma kararı aldı ve bu durum, ekonomideki gelişmelerin seyri açısından önemli bir dönüm noktası oldu. Fed, uzun süre boyunca faiz indirimi yapmama kararı alırken, gözlerin Trump’a çevrilmesine neden oldu. Eğer Trump, başta Çin olmak üzere birçok ülkeye ek gümrük vergileri uygulamaya başlarsa, Fed’in yılın ikinci yarısında faiz artırma ihtimalini göz önünde bulundurmakta fayda var.

Wall Street, bu olasılığı ve Deep Seek ile dünkü Ali Baba’nın satışa çıkardığı Qwen 2.5 Yapay Zeka uygulamasının etkilerini henüz dikkate almıyor. Çok geçmeden, riskli varlıklarda panik ataklarının yaşanması muhtemel. Peki, FOMC toplantısında neler yaşandı ve Powell ne açıkladı? Bloomberg’in haberine göre, FOMC toplantısı sonrası sahneye çıkan Fed Başkanı Jerome Powell, yetkililerin faiz oranlarını düşürmek için acele etmediğini belirtti. Geçtiğimiz yıl yapılan bir dizi faiz indiriminin ardından daha fazla enflasyon ilerlemesi görmek için durakladıklarını ifade etti.

Powell, “Politika duruşumuzu ayarlamak için acele etmemize gerek yok” diyerek ekonominin güçlü kalmaya devam ettiğini ve faiz oranlarının artık ekonomiyi eski kadar kısıtlamadığını vurguladı. FOMC, 2024 yılının son aylarında faiz oranlarını tam bir yüzde puan düşürdükten sonra, oybirliğiyle federal fon oranının %4,25-%4,5 aralığında tutulması yönünde oy kullandı. Güçlü ekonomik büyüme ve sağlam işgücü piyasası, yetkililerin faiz oranlarını yeniden ayarlamadan önce enflasyonun soğuduğuna dair daha fazla kanıt beklemesine olanak tanıyor. Bu durum, FOMC’ye, Trump’ın göç, tarifeler ve vergilere ilişkin politikalarının ekonomiyi nasıl etkileyebileceğini değerlendirmeleri için de zaman tanımış oldu.

Trump Eleştirisi ve Fed İlişkisi

Fed’in son kararı, Trump’ın göreve başlamasından yalnızca bir hafta sonra geldi. Merkez bankasını sık sık eleştiren Trump, faiz oranlarını Powell’dan daha iyi anladığını iddia etmişti. Fed başkanı, gazetecilere başkanla temas halinde olmadığını ve Trump’ın faiz oranlarına ilişkin son sözleri hakkında yorum yapmayı reddetti. Toplantı sonrasında yapılan açıklamada, guvernörler enflasyonun “bir miktar yüksek” kaldığını yineleyerek yüzde 2 hedefine doğru ilerleme kaydettiğini belirten bir atıfı kaldırdılar. Powell, bu değişikliğin politika sinyali gönderme anlamına gelmediğini vurguladı, yani metnin bu kısmı yakında faizlerin yükseleceği anlamına gelmiyor.

Fed yetkilileri, enflasyonun %2 hedefine düşmesini sağlamak için bir süre daha yüksek faizleri sürdürmeyi hedefliyor. Ancak şu anda kilit soru, faiz oranlarının mevcut durumda ekonomik aktiviteyi ne kadar kısıtladığı ve Trump’ın politikalarının ekonomik performansı nasıl etkileyeceği. Powell, ilk soruya henüz nötr faiz oranının oldukça üstünde oldukları yanıtını vermişti. Geçtiğimiz ay Fed yetkilileri, 2025 yılı için yalnızca iki faiz indirimi öngördüklerinin sinyalini vermişti.

Enflasyon Verileri ve Ekonomik Gelişmeler

O günden bu yana yayınlanan veriler, TÜFE’nin Aralık ayında beklenenden daha az arttığını gösterdi. Bu ve diğer veriler, ekonomistleri Cuma günü açıklanacak rakamların, gıda ve enerjiyi hariç tutan çekirdek kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksinin geçen ay yalnızca %0,2 arttığını tahmin etmeye yöneltti. FOMC, Trump’ın tarife tehditlerinin genel görünüme etkisi konusunda da farklı görüşlere sahip. Bazı ekonomistler bunların enflasyonist olacağı uyarısında bulunurken, Fed Guvernörü Christopher Waller da dahil olmak üzere diğerleri, enflasyon üzerindeki etkinin genellikle küçük ve kısa ömürlü olacağını savunuyor.

Powell, bazı Fed yetkililerinin olası Trump politikalarını ekonomik tahminlerine dahil etmeye başladıklarını belirtti. Bu toplantının tutanakları, “neredeyse tüm” katılımcıların, ticaret ve göç politikasındaki potansiyel değişiklikler nedeniyle enflasyon görünümüne yönelik yukarı yönlü risklerin arttığını ifade ettiklerini gösterdi. Trump, ek gümrük vergileri uygulama kararı almak için ekonomi takımının içindeki tartışmaların sona ermesini bekliyor. Yeni Hazine Bakanı Bessett, tüm dünya için vergilerin her ay %2.5’lik kademelerle %20’a çıkarılmasını savunurken, şahinler tek seferde yüksek oranda vergi uygulayarak ticari partnerlerine korku salmayı amaçlıyor.

Capital Economics’e göre, Trump yönetiminin gümrük vergisi planlarının büyük bölümünü hayata geçirmesi halinde enflasyon oranı %3-%4 aralığına tırmanabilir. Salı günü yazdığı raporda HSBC portföy yönetimi stratejisti İbrahim Aksoy, ABD ekonomisinin yakın zamanda enflasyon üretebilecek güçte olduğunu belirtti: “ABD’de Aralık’ta bir önceki aya göre %0.6 artması beklenen dayanıklı mal siparişlerinin %2.2 düştüğü açıklandı. Diğer yandan, Kasım’daki daralma %1.2’den %2.0’a revize edildi. Dayanıklı mal siparişlerine, trendi anlamak açısından büyük montanlı olan ulaştırma araçları siparişleri hariç olarak bakmak daha doğru görünüyor. Bu açıdan bakıldığında dayanıklı mal siparişleri bir önceki aya göre beklendiği gibi %0.3 arttı. Ayrıca, Conference Board tüketici güven endeksi Ocak ayı için 105.7 olarak açıklanması beklenirken, 104.1 olarak açıklandı. Aralık verisi ise 104.7’den 109.5’e revize edildi. Dayanıklı mal siparişleri verisine ulaştırma araçları hariç bakıldığında ve tüketici güven endeksinde Aralık için yapılan revizyon dikkate alındığında, ABD’de ekonomik aktivitede zayıflıktan söz etmek zor görünüyor.”

24 Ocak günü yayınlanan S&P Markit öncü bileşik PMI ise A/A gerilese de, ekonomik aktivitenin hala güçlü bir tempoda seyrettiğini ortaya koydu. Trump’ın seçilmesinin ardından küresel ticaret belirsizliğinin gölgesi altında gerileyen iş dünyası güveni coşarken, PMI girdi ve nihai fiyat baskılarının da yeniden güçlendiğini kaydetti. Bu şartlar altında, Fed’in en azından yılın ilk yarısında faizleri sabit tutmasını bekliyorum. Trump’ın hem gümrük vergisi tehditlerini yerine getirmesi, hem de Kongre onayıyla vergi indirimlerini başlatmasının net etkisi, hızlanan enflasyon ve potansiyelin üstüne taşan büyüme olarak tezahür edecektir. Birçok fon yöneticisi gibi, Fed’in yılın ikinci yarısında yeniden parasal sıkılaştırmaya geçmesi olasılığını oldukça yüksek değerlendiriyorum.

Wall Street ve ABD tahvil pazarı, Fed kararına zayıf bir tepki verdi. Bu durum, doğal bir sonuç olarak karşımıza çıkıyor; çünkü şu anda Deep Seek depremi ve bilanço sezonu fiyatlanıyor. Ancak, mali tabloların açıklanmasının ardından, Trump-Fed gerginliği fiyatlanmaya başlayacaktır. Trump’ın gümrük vergisi planları da netlik kazanacak. Riskli varlıkların yılın daha ilk çeyreğinde “Trump tantrum” yani ekonomi icraatları nedeniyle bir tür sinir krizi geçirmesi oldukça yüksek bir olasılık.