Burak Dalgın, Madeni Para Üretim Maliyetlerini TBMM’ye Taşıdı

Burak Dalgın, Madeni Para Üretim Maliyetlerini TBMM Gündemine Taşıdı

Balıkesir Milletvekili Burak Dalgın, madeni para üretim maliyetleri ve bu durumun emisyon zararları üzerindeki etkilerini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanıtlaması talebiyle sunduğu soru önergesinde, madeni paraların maliyeti ve devlet bütçesine olan yansımaları hakkında önemli sorular yöneltti.

Son günlerde Amerika Birleşik Devletleri’nde de benzer bir tartışmanın yaşandığını hatırlatan Dalgın, Başkan Donald J. Trump’ın madeni para üretiminin yüksek maliyetine dikkat çekerek yeni madeni para basımını durdurma talimatı verdiğini belirtti. Türkiye’de de benzer bir durumun söz konusu olduğunu vurgulayan Dalgın, basılan madeni paraların maliyetinin, nominal değerlerinin üzerinde olduğunu ifade etti.

Madeni Para Üretim Maliyeti Ciddi Bir Yük Oluşturuyor

Dalgın, Türkiye’deki ekonomik kriz ve döviz kurlarındaki dalgalanmaların madeni para üretim maliyetlerini doğrudan etkilediğini belirterek, bu durumun kamu kaynakları açısından ciddi bir mali yük oluşturduğuna dikkat çekti. Mevcut üretim politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini dile getiren Dalgın, konuya dair şu soruları yöneltti:

• 25 kuruş, 50 kuruş ve 1 TL olarak basılan madeni paraların üretim maliyeti ne kadardır?
• 25 kuruş, 50 kuruş ve 1 TL, 2024 yılı itibarıyla kaçar adet basılmıştır?
• Söz konusu işlemlerden kaynaklanan emisyon zararı ne kadar olmuştur?
• 2025 yılında 25 kuruş, 50 kuruş ve 1 TL madeni paralardan kaçar adet basılması planlanmaktadır?

1 TL’nin Üretim Maliyeti 3 TL’yi Aştı

Geçtiğimiz 2024 yılının Aralık ayında CHP Ankara Milletvekili Deniz Demir, 1 TL’lik madeni paranın üretim maliyetinin 3 TL’yi aştığını açıklamıştı. Bu durum, madeni paraların ekonomik sürdürülebilirliği hakkında ciddi endişeler doğurmaktadır.

Darphane’nin Tasarruf Önlemleri Yeterli Olmadı

Demir, konuya ilişkin yapmış olduğu yazılı açıklamada, madeni paraların üretim süreçlerinde yaşanan değişiklikleri ve bu değişikliklerin ekonomik etkilerini değerlendirdi. Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün maliyetleri azaltmak amacıyla madeni paralarda gramaj düşürme yoluna gittiğini ifade eden Demir, şu ifadeleri kullandı:

“1 TL’lik madeni para, 8,2 gramdan 6,6 grama, 50 kuruş ise 6,8 gramdan 5,5 grama indirildi. Kullanılan bakır, çinko ve nikel oranları da değiştirildi. Bu önlemlerle yüzde 30 tasarruf sağlanmasına rağmen, artan döviz kuru nedeniyle maliyetler düşmeyecek şekilde yükselmeye devam etti.”