Ekonomi yönetimi, Yeni GAP Aksiyon Planı İstişare ve bu yılın son Ekonomi Koordinasyon Kurulu (EKK) toplantısının akabinde gazetecilerle bir ortaya gelerek, gündeme ait soruları yanıtladı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, burada yaptığı konuşmada, GAP Hareket Planı‘nı çok geniş bir paydaş ağıyla hazırladıklarını ve pek çok projenin büyük ölçüde, Tarım ve Orman, Güç ve Natürel Kaynaklar, Kültür ve Turizm bakanlıkları üzere paydaşlarca gerçekleştirildiğini söyledi.
570 bin ek istihdam hedefi
Planda AK Parti iktidarlarına yakışır bir perspektifle savlı amaçlar koyduklarını vurgulayan Kacır, “Bölgeye, AK Parti iktidarları devrinde 1 trilyon 40 milyar liralık kamu yatırımı yapıldı. Plan kapsamında 2028’e kadar 198 projeye, 496 milyar lira daha yatırım yapmayı öngörüyoruz. Böylece 49 bin lira yani yaklaşık 1350 dolar kişi başına gelir artışı ve bilhassa tarımda 570 bin ek istihdam sağlanması gayelerimiz var” dedi.
Kacır, programla, buraya ayrılacak kaynakların 3’te 2’sini, programın 5 ana projesine aktaracaklarını tabir etti. Bunların başında bölgede sulama projeleri geldiğine dikkati çeken Kacır “Büyük ölçekli sulamalar konusunda çok önemli uzaklık katettik. Silvan Barajı başta olmak üzere birkaç kıymetli yatırım önümüzdeki devirde bitmiş olacak. Sulama programına 2028’e kadar 214 milyar lira kaynak aktarılacak. Tarımda hassas dönüşüm programına 64 milyar lira ayırdık ki orada da bilhassa akıllı tarım uygulamalarının, tarımda dijitalleşmenin yaygınlaştırılmasını hedefleyen projeler var. Farklı toplum kısımlarının, kooperatiflerin, bayan girişimcilerin, genç girişimcilerin kalkınmaya entegrasyonunu hedefleyen GAP Entegre 2.0 Projesi, turizm odaklı ekonomik dönüşüm projesi, emek ağır dallarda dönüşüm projesi de programın başka ana sütunları” açıklamasında bulundu.
Genç nüfus bölgede istihdam edilecek
Kacır, bölgede birtakım kentlerde yaş ortalamasının 23-24’e kadar indiğini belirterek, planla Türkiye’nin ortalama kalkınma düzeyine süratle yaklaşması, bölgedeki genç nüfusun bölgede istihdam edilmesi ve hayatına burada devam etmesinin amaçlandığını lisana getirdi.
Bu anlayışla AK Parti iktidarları periyodunda bölgedeki 9 kentte 20 organize sanayi bölgesi (OSB) kurduklarını ve buralarda 360 binden fazla ek istihdam oluşturdukları bilgisini veren Kacır, “Bu bölgeye 6. Bölge dediğimiz Türkiye’de en ileri yatırım teşviklerini veriyoruz. 6. kademedeki kentlerimizde yeni yatırımlardan 12 yıl sigorta primi patron, 10 yıl sigorta primi personel payı almıyoruz. Bu, yeni taban fiyatla birlikte her bir çalışan için aylık 7 bin 750 liralık bir dayanak demek. Son periyotta 15 binden fazla yatırım için düzenlediğimiz teşvik evraklarıyla 1 trilyonun üzerinde yatırımı teşvik ettik ve 710 bin istihdamın önünü açtık. Program amaçlarına ulaştıkça, bölgenin yalnızca Türkiye’nin değil, geniş bir coğrafyanın bir kalkınma lokomotifi olması sürecini daima birlikte müşahede edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
KOBİ’ler şubatta istihdam ödemesini alacak
Kacır, hazır giysi, dokumacılık, deri, ayakkabı, mobilya dallarında halihazırda 1 milyon 200 binden fazla kişinin istihdam edildiğini ve bunların 37 milyar dolara yakın ihracat yaparak Türkiye’yi endüstrileşme sürecinde bugünlere getiren değerli dallar ortasında olduğunu söz etti. Bu dalların rekabet gücünü ve üretimini muhafazayı hedeflediklerini vurgulayan Kacır “Bunun için KOSGEB eliyle çalışan başına 2 bin 500 liraya kadar dayanak sunacağız. Bu çok yalın bir program olacak, teferruatlı bir program öngörmüyoruz. Ana öge, KOBİ’lerimizin 2024’ün son aylarındaki istihdam düzeyini muhafazası. Bu taahhüdü yerine getiren KOBİ’lerimize her bir çalışan için bu 4 bölümde aylık ödemeler yaparak 2 bin 500 liraya kadar dayanak vereceğiz. Ümit ediyorum programla, kesimlerde markalaşma, tasarım ve AR-GE kabiliyetleri gelişirken istihdam da korunacak. KOBİ’lerimiz, ocakta istihdamını korumuşsa, şubatta takviye ödemesini alacak” dedi.
Yeni teşvik sistemi yolda
Kacır, 2025 ajandalarında 2 kıymetli iş olduğuna dikkati çekerek, “Biri teşvik sistemi. Bununla ilgili süreci Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve Hazine ve Maliye Bakanlığı ile tamamladık. İnşallah önümüzdeki haftalarda ilan edeceğiz. Yeni teşvik sisteminin ana yaklaşımı da bir yandan mevcut teşvik sisteminde önemli aktifliği olduğunu gözlemlediğimiz emek ağır bölümlerin genç nüfusa sahip vilayetlerde güçlü biçimde yoluna devam etmesini sağlarken bir yandan da il-sektör eşleşmesini kuvvetlendirmek olacak. Lokal Kalkınma Atılımı Programı ile her bir ilin sahip olduğu ekonomik potansiyeli kıymete dönüştürecek yatırımlara Türkiye’de en ileri takviyeler, teşvikler verilecek. Bir yandan da bilhassa son yıllarda hızlandırdığımız Teknoloji Odaklı Sanayi Atağı, HIT-30 üzere yüksek teknoloji yüksek katma paha odaklı programları yeni teşvik sistemimizde daha faal destekleyeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
Hedeflerinin, Türkiye’nin yatırım, istihdam, üretim, ihracat parolasıyla kalkınma yolcuğuna daha güçlü katkı sunacak bir teşvik sistemini inşa etmek olduğunu vurgulayan Kacır, “Bir başka değerli yapısal ıslahat adımı da OSB’ler. OSB’lerde, yatırım yerlerinin sanayicilerle buluşmasını hızlandıracak önlemler aldık. Gayemiz, Sanayi Alanları Master Planı’nı kamuoyuyla paylaşmak. Mevcuttaki planlı sanayi alanlarımızın Türkiye’nin toplam yüz ölçümündeki hissesi yüzde 0,2 seviyesinde. Tüm sanayi yatırımlarının ve sahip oldukları sanayi alanlarının toplam yüz ölçümümüzdeki hissesinin da yüzde 0,4’ün altında olduğunu gözlemliyoruz. Bunu süratle büyütmemiz lazım” diye konuştu.
Kacır, OSB’lerin ve sanayi bölgelerinin kuruluş süreçlerini ve yatırımcılarla yatırım yerlerinin buluşmasını hızlandırmayı hedeflediklerini söyledi.