ABD’nin Çin ile Ticaret İlişkilerinde Özel Statü Tartışmaları

ABD’nin Çin ile Ticaret İlişkilerinde Gelişmeler

Son günlerde ABD‘nin Çin‘e sağladığı özel ticaret statüsünün kaldırılması konusu, ticaret uzmanları arasında yoğun bir tartışma yaratmıştır. ABD Başkanı Donald Trump‘ın Çin’in ticaret politikalarına yönelik yaptığı eleştiriler, 2000 yılında Çin’e verilen Daimi Normal Ticari İlişkiler (PNTR) yasasının kaldırılması olasılığını artırmaktadır. Bu yasa, Çin’in ABD pazarına daha kolay erişimini sağlamak amacıyla genişletilmişti.

Gümrük Vergilerinde Önemli Artış Bekleniyor

Eğer Çin‘e sağlanan özel ticaret statüsü kaldırılırsa, ABD’ye ithal edilen Çin mallarına uygulanacak gümrük vergilerinin ortalama yüzde 61 oranında artabileceği öngörülmektedir. Mevcut durumda yüzde 19 civarında olan gümrük vergilerinin, bu durumdan etkilenen birçok sektörde önemli ölçüde yükselebileceği belirtiliyor. Ayrıca, bazı Çinli ihracatçılar için gümrük vergilerinde yüzde 100‘e varan artışlar yaşanabileceği ifade ediliyor.

Yeni Yasa Teklifleri ve Etkileri

Geçtiğimiz ay, Temsilciler John Moolenaar ve Tom Suozzi tarafından sunulan “Ticaret Adaletini Yeniden Sağlama Yasası” adıyla bir yasa tasarısı, bu konuda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu iki partili tasarı, Çin ile olan Daimi Normal Ticari İlişkiler yasasının yürürlükten kaldırılmasını ve bazı Çin ürünlerine yönelik gümrük vergilerinin önümüzdeki beş yıl içerisinde yüzde 35 ila yüzde 100 arasında artırılmasını öneriyor.

İşsizlik ve Ekonomik Etkiler

Öte yandan, Oxford Economics tarafından ABD-Çin İş Konseyi için hazırlanan bir raporda, bu yasaların kaldırılmasının ABD ekonomisi üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabileceği vurgulanıyor. Rapora göre, PNTR‘nin kaldırılması durumunda, ABD’nin gayrisafi yurtiçi hasılasının beş yıl içinde 1.9 trilyon dolar azalabileceği ve bu durumun 801 bin Amerikan vatandaşının işini kaybetmesine yol açabileceği öngörülüyor.

Çin İş Konseyi’nin Görüşü

Çin İş Konseyi (USCBC), Çin’in Dünya Ticaret Örgütü ve 2020’de imzalanan Birinci Aşama Anlaşması çerçevesindeki yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmediğini kabul etmekle birlikte, PNTR‘nin kaldırılmasına karşı olduklarını ifade etmektedir. 2020 anlaşması, Çin’in iki yıl içinde 200 milyar dolar değerinde ek ABD ihracatı yapmasını öngörüyordu.

ABD yönetiminin bu adımı atıp atmayacağı ise hala belirsizliğini korurken, ticaret politikalarındaki olası değişikliklerin hem Amerikan ekonomisi hem de küresel ticaret dengeleri üzerinde önemli etkiler yaratabileceği düşünülmektedir.